Tại Điều 12 của Nghị định 191/NĐ-CP ngày 21/11/2013 của Chính phủ quy định chi tiết về tài chính công đoàn: Tổng Liên đoàn có trách nhiệm xây dựng và ban hành quy định phân cấp thu và quản lý nguồn thu (thu kinh phí, đoàn phí và các nguồn thu khác theo quy định).
Trong những năm vừa qua, Tổng Liên đoàn đã ban hành các quy định phân cấp thu cho các cấp công đoàn đồng thời đã thực hiện nhiều giải pháp. Tuy nhiên, công tác thu kinh phí công đoàn còn chậm, xác định số phải thu, công tác phối hợp, phân cấp thu vẫn còn nhiều hạn chế. Số tiền thu KPCĐ của các cấp được nằm rải rác tại các ngân hàng khác nhau, khả năng khó kiểm soát và thất thu là rất lớn. Để khắc phục và giúp cho công tác theo dõi, quản lý, báo cáo được kịp thời, chính xác và thuận tiện cho các cấp công đoàn, cũng như tăng cường chỉ đạo, giám sát, đôn đốc của Tổng Liên đoàn, toàn bộ dữ liệu liên quan đến việc thực hiện đóng kinh phí tại các doanh nghiệp và phân phối nguồn thu giữa các cấp công đoàn cần thiết được cập nhật thường xuyên trên hệ thống phần mềm thu KPCĐ tập trung. Tổng Liên đoàn phối hợp Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam (VietinBank) làm đối tác cung cấp phần mềm thu kinh phí công đoàn để thực hiện thu tập trung về một tài khoản và cấp trả tự động phần kinh phí được sử dụng cho các cấp công đoàn theo quy định.
Thực hiện thu kinh phí công đoàn qua một tài khoản, các doanh nghiệp đóng kinh phí công đoàn về một tài khoản thu KPCĐ duy nhất của Tổng Liên đoàn Việt Nam tại Vietinbank. Chậm nhất là sau 24h nhận được KPCĐ, hệ thống phần mềm do Vietinbank cung cấp sẽ tự động thực hiện cấp trả của năm 2019 theo quy định của Tổng Liên đoàn là 69% kinh phí công đoàn về tài khoản của CĐCS, 31% KPCĐ còn lại về tài khoản công đoàn các cấp trên. Phần mềm thu KPCĐ tập trung đáp ứng yêu trong công tác thu và quản lý kinh phí công đoàn, đó là đảm bảo tính kịp thời, minh bạch, đặc biệt đảm bảo được công tác theo dõi, báo cáo qua việc chiết xuất dữ liệu từ hệ thống phần mềm Vietinbank.
Đồng chí Bùi Văn Cường, Uỷ viên Trung ương Đảng, Chủ tịch Tổng Liên đoàn khẳng định lợi ích thực hiện của phần mềm thu KPCĐ tại Hội nghị đánh giá 1 năm thực hiện Quy chế phối hợp giữa TLĐ và Vietinbank
Việc sử dụng tài khoản của nhiều ngân hàng khác nhau sẽ không đáp ứng được tính kịp thời trong việc cấp trả tự động kinh phí công đoàn, tăng chi phí chuyển tiền do chuyển tiền ngoài hệ thống, đặc biệt không thực hiện thống nhất được báo cáo dữ liệu đáp ứng yêu cầu quản lý của tổ chức công đoàn. Vì vậy, các công đoàn cơ sở, công đoàn cấp trên cơ sở thực hiện mở tài khoản cùng hệ thống ngân hàng Vietinbank đảm bảo tính kịp thời, minh bạch, đặc biệt đảm bảo được công tác theo dõi, báo cáo qua việc chiết xuất dữ liệu từ hệ thống phần mềm Vietinbank. Các cấp công đoàn hoàn toàn chủ động trong việc sử dụng tài khoản. Vietinbank không yêu cầu số dư duy trì tài khoản, tài khoản được mở miễn phí. Trong giai đoạn đầu, Vietinbank miễn phí toàn bộ giao dịch nộp/chuyển khoản kinh phí công đoàn tại VietinBank cho doanh nghiệp cũng như miễn phí giao dịch trích chuyển kinh phí công đoàn từ Tổng Liên đoàn cho các cấp công đoàn tại VietinBank và Tổng Liên đoàn chi trả các phí phát sinh ngoài VietinBank. Giai đoạn tiếp theo, Tổng Liên đoàn sẽ chi trả toàn bộ khoản phí này, CĐCS và các cấp công đoàn không phải trả phí. Trong trường hợp CĐCS theo địa giới cấp quận, huyện không có điểm giao dịch của VietinBank, công đoàn cơ sở và các cấp công đoàn sẽ nhận kinh phí tự động vào tài khoản mở tại Ngân hàng khác có trên địa bàn.
Thông qua việc ký kết Quy chế phối hợp với VietinBank, là một trong những ngân hàng hàng đầu của hệ thống Ngân hàng Việt Nam với thế mạnh vượt bậc về công nghệ thông tin, hệ thống VietinBank sẵn sàng đáp ứng các yêu cầu quản lý của tổ chức công đoàn, cam kết hỗ trợ xây dựng vận hành quản lý miễn phí phần mềm thu kinh phí công đoàn, hỗ trợ tối đa phí giao dịch liên quan đến việc đóng và cấp trả kinh phí công đoàn. Ngoài ra, Vietinbank còn hỗ trợ, phối hợp với Tổng Liên đoàn nhiều nội dung nhằm gia tăng lợi ích cho đoàn viên công đoàn.
Qua hơn một năm triển khai thu KPCĐ bằng phần mềm của VietinBank tại một số Liên đoàn lao động tỉnh, công đoàn ngành, Tổng LĐLĐ Việt Nam đã đánh giá công tác quản lý thu, phân phối và sử dụng KPCĐ đã triệt để và hiệu quả hơn rất nhiều, dữ liệu chiết xuất vừa nhanh, vừa thuận tiện, giúp cho các cấp công đoàn theo dõi quản lý được tình hình đóng kinh phí công đoàn của các doanh nghiệp được kịp thời, từ đó có những biện pháp mạnh mẽ hơn trong công tác đôn đốc cũng như tiến hành khởi kiện đối với những doanh nghiệp chậm đóng kinh phí công đoàn hoặc không thực đóng kinh phí công đoàn theo Luật Công đoàn và Nghị định của Chính phủ.
Thực hiện tốt thu phần mềm thu kinh phí công đoàn này không chỉ giúp cho tổ chức công đoàn công khai, minh bạch, quản lý chặt chẽ và nâng cao hiệu quả của hoạt động tài chính công đoàn theo tinh thần Nghị Quyết của Hội nghị lần thứ 6 của Ban Chấp hành TW Đảng khóa XII. Đồng thời, hỗ trợ công đoàn các cấp đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính theo chỉ đạo của Chính phủ. Từ đó, phát huy tốt hơn việc bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người lao động, tạo điều kiện chăm lo tốt hơn đời sống vật chất và tinh thần cho người lao động.
Nguyễn Ngọc Anh
