Ngày 3/9/1975, Hội đồng Chính phủ ban hành Nghị định số 170/CP về việc thành lập Tổng cục Dầu mỏ và Khí đốt Việt Nam (tên giao dịch – Petrovietnam), nay là Tập đoàn Dầu khí Quốc gia Việt Nam.
Trong 45 năm xây dựng và phát triển, ngành dầu khí đã góp phần tích cực vào sự phát triển kinh tế của đất nước, đóng góp quan trọng cho nguồn thu ngân sách, góp phần đảm bảo an ninh năng lượng, lương thực, tích cực tham gia bảo vệ chủ quyền vùng biển Việt Nam, đạt những thành tựu trong đó nổi bật đã:
– Xây dựng ngành dầu khí đồng bộ, hoàn chỉnh từ khâu thăm dò – khai thác, đến vận chuyển, tồn trữ, xử lý và chế biến dầu khí, tổ chức phân phối các sản phẩm dầu khí và hóa dầu, dịch vụ kỹ thuật – công nghệ cao, thu được kết quả rất đáng khích lệ với số lượng gần 30 mỏ được phát triển, gia tăng trên 800 triệu tấn trữ lượng thu hồi, khai thác trên 400 triệu tấn dầu và gần 150 tỷ m3 khí, 13 triệu tấn LPG và condensat, cung cấp khối lượng quan trọng các sản phẩm chế biến dầu khí, nguyên liệu cho năng lượng và sản xuất phân bón, nhịp độ tăng trưởng ổn định, nhiều công trình khoa học và ứng dụng công nghệ giá trị lớn, có công trình nhận được các Giải thưởng Hồ Chí Minh, Nhà Nước…
– Xây dựng cơ sở hạ tầng dịch vụ kỹ thuật chất lượng cao, tiếp cận trình độ quốc tế để hỗ trợ các hoạt động thăm dò khai thác biển quy mô và tầm cở khu vực, chế tạo và xây lắp các dàn khoan, điển hình là dàn Tam đảo 05 và các công trình khai thác ngoài biển đến hơn 100m nước sâu được cấp chứng chỉ quốc tế.
– Đã xây dựng và tích lũy được nguồn lực mạnh và chất lượng cả về vốn, thiết bị công nghệ, đặc biệt nguồn nhân lực khoa học công nghệ có trình độ, tích lủy được nhiều năm kinh nghiệm trong điều hành và quản lý các hoạt động dầu khí an toàn, hiệu quả theo chuẩn mực quốc tế.
– Sự phát triển mạnh cả về quy mô và tốc độ, chiều rộng cũng như chiều sâu, từ trong nước vươn ra nước ngoài mang lại hiệu quả ở từng mặt và có đóng góp nhất định cho sự phát triển chung của đất nước, ngân sách nhà nước, nâng cao vị thế khu vực và quốc tế của PVN.
– Xây dựng “Văn hóa Dầu khí” và “Thương hiệu Petrovietnam” có uy tín trên thị trường nội địa và quốc tế, khẳng định vai trò của một ngành kinh tế chủ lực..
Petrovietnam trong suốt 45 năm đã xây dựng ngành dầu khí đồng bộ, hoàn chỉnh
45 năm là thời gian dài của một đời người nhưng không dài đối với sự nghiệp xây dựng và phát triển của một ngành khoa học – công nghiệp trình độ công nghệ cao và hiện đại.
Ước vọng của Chủ tịch Hồ Chí Minh tháng 7/1959 – “Việt Nam sẽ xây dựng được những khu công nghiệp dầu khí mạnh”. Ước vọng đó đã trở thành hiện thực. Đó là niềm tin, là khát vọng, là mục tiêu hành động kiên định của bao thế hệ những người đi tìm lửa dưới sự lãnh đạo của Đảng và Nhà Nước trong suốt 60 năm qua mới có ngày hôm nay. .
Manh nha từ thập kỷ 60 thế kỷ trước, bước chân của người tìm lửa đan dày ở khắp Đồng bằng Sông Hồng, miền trung du Bắc bộ và khắp vùng đồi núi An Châu.
Mặc dù hết sức cố gắng, vượt qua vô vàn khó khăn, thiếu thốn và bom đạn nhưng “Lòng đất” chỉ mỉm cười với chúng ta khi giếng khoan 61 – Tiền Hải C cho dòng khí công nghiệp đầu tiên vào 18/3/1975.
Tháng 9/1975, Tổng cục Dầu mỏ và Khí đốt được thành lập, tập hợp tất cả những người làm dầu khí từ các cơ quan khác nhau vào một ngôi nhà chung – Tổng cục Dầu khí.
Chúng ta sẽ luôn ghi nhớ hình ảnh và tri ân công lao của cố Bộ trưởng Đinh đức Thiện, cố Tổng cục trưởng Nguyễn văn Biên, của cố Tổng cục trưởng Nguyễn Hòa và nhiều đồng chí tiền bối khác đã đặt những viên gạch đầu tiên cho nền móng vững chắc của “tòa nhà Dầu khí’ ngày hôm nay.
Hòa bình lập lại là thời cơ để ngành dầu khí Việt Nam mở rộng hoạt động ra vùng thềm lục địa và hợp tác với nước ngoài. Những người dầu khí từ cái nôi Thái bình khăn gói chuyển quân đi tìm lửa vào Miền Nam của Tổ quốc và ra biển. Con tàu Bình Minh lịch sử đánh dấu bước chập chửng ban đầu của ngành dầu khí ra biển khơi. Chúng ta xây dựng căn cứ dầu khí ở Vũng Tàu trên bãi lầy sú vẹt để tạo bàn đạp vươn ra biển. Những hợp đồng thăm dò dầu khí đầu tiên được ký với hy vọng sẽ mang lại thành quả để xây dựng đất nước ta đàng hoàng hơn, to đẹp hơn như Bác hằng mong đợi. Nhưng sự cấm vận, chiến tranh biên giới và thất bại trong quan điểm tìm kiếm đã ngăn cản thực hiện ước mơ cao đẹp đó. Các công ty nước ngoài rút đi, chấm dứt hợp đồng. Ngành dầu khí đứng trước bế tắc, ảnh hưởng đến tâm tư và niềm hy vọng của người dầu khí.
Nhưng Bộ Chính trị đã có quyết định sáng suốt hợp tác chiến lược với Liên xô để xây dựng ngành dầu khí, đặc biệt ngành dầu khí biển, mở ra một thời kỳ mới trong lịch sử ngành dầu khí Việt Nam. Năm 1981 Liên doanh Dầu khí Việt Xô ra đời, tháng 5/1984 phát hiện dòng dầu công nghiệp đầu tiên và tháng 6/1986 khai thác tấn dầu đầu tiên. Nhưng niềm vui không trọn vẹn khi các giếng khai thác trong tầng dầu Miocen nhanh chóng tụt sản lượng. Nổi lo lắng lan truyền trong những người đi tìm lửa. Nhưng sự khát vọng tìm dầu cho Tổ quốc, tình hữu nghị Việt Nam-Liên xô xuất phát từ trái tim thủy chung và trách nhiệm đã đánh thức “Lòng đất”. Tháng 9/1988 dòng dầu sản lượng cao đã phun từ tầng Móng granit nứt nẻ, mở ra một giai đoạn phát triển mới của ngành công nghiệp dầu khí Việt Nam. Việc phát hiện tầng dầu trong đá móng granit nứt nẻ, trữ lượng siêu lớn chưa có tiền lệ trong khoa học địa chất dầu khí thế giới, chúng ta đã xây dựng phương pháp luận và hệ phương pháp nghiên cứu và tổ chức khai thác hợp lý với nhịp độ và cường độ cao với sản lượng đỉnh gần 12,5 triệu tấn /năm trong móng, tăng hệ số thu hồi dầu kỷ lục trên 40% là những đóng góp to lớn của ngành dầu khí Việt Nam cho khoa học dầu khí thế giới. Mỏ Bạch Hổ Việt Nam với công nghệ khai thác dầu trong đá móng granit nứt nẻ đã đi vào văn liệu dầu khí thế giới như một điển hình.
Dòng khí đầu tiên từ mỏ Bạch Hổ được đưa vào Vũng Tàu năm 1995 tham gia bù đắp sự thiếu hụt năng lượng trầm trọng của đất nước. Những khu công nghiệp khí – điện – đạm Phú Mỹ, Cà Mau lần lượt hình thành làm đổi đời những vùng nông thôn bao đời lam lũ, cải thiện chất lượng cuộc sống của người dân.
Với quyết tâm của Chính phủ, vượt qua bao nổi gian truân, với sự kiên trì, năng động, đồng tâm hiệp lực theo tinh thần “Dầu khí “ khu công nghiệp Lọc hóa dầu Dung Quất được xây dựng trên vùng đất nghèo khó nhưng rất anh hùng, biến một vùng đất căn cổi từng bước giàu lên, trở thành khu công nghiệp hiên đại có tầm vóc quốc tế. Người dân Việt Nam đã dùng xăng của mình tự sản xuất, không những cho ôtô mà cả máy bay và các phương tiện đòi hỏi chất lượng sản phẩm cao và tiêu chuẩn nghiêm ngặt.
Nhớ một thời khi chúng ta còn dùng phấn để định vị các mối hàn “cút” cho các chân đế giàn khoan, nay đã thiết kế và lắp ráp được các giàn công nghệ hiên đại, các dản khoan tự nâng với khối lượng thiết bị nặng trên 15 ngàn tấn. Chúng ta có thể vận hành dàn khoan có thể khoan ở những vùng biển nước sâu, với kỹ thuật khoan ngang ở chiều sâu gần 5000 mét trong lòng đất.
Công trình phát hiện và tổ chức khai thác hiệu quả dầu trong đá móng granit nứt nẻ, công trình công nghệ thu gom và vận chuyển dầu hàm lượng parafin cao, việc thiết kế, xây lắp và hạ thủy thành công dàn khoan tự nâng đầu tiên là những công trình khoa học công nghệ được Hội Đồng xét thưởng Nhà nước trao Giải thưởng Hồ Chí Minh.
Đây là thành quả của nữa thế kỷ lao động sáng tạo mà thế hệ của nhũng người đi tìm lửa hôm nay gửi lại cho thế hệ tiếp nối.
Hiện Petrovietnam còn những tồn tại, hạn chế về chủ quan và khách quan do rủi ro trong thăm dò và đầu tư, bất ổn về an ninh chính trị trên Biển Đông, biến động khó dự báo của giá dầu, cạnh tranh khốc liệt trên thị trường khi nguồn lực còn yếu và khó khăn cả từ cơ chế chính sách có chổ chưa phù hợp với yêu cầu phát triển của ngành dầu khí. Nhưng với bản lĩnh, trí tuệ, đoàn kết và quyết tâm không lùi bước trước khó khăn, luôn sáng tạo để vượt qua thách thức, với việc sửa đổi kịp thời các cơ chế không phù hợp, người dầu khí sẽ tiếp tục gặt hái những thành công mới vì trong suốt lịch sử 45 năm hình thành và phát triển, ngành dầu khí Việt Nam cũng đã từng vượt qua muôn vàn gian khổ, khó khăn, khủng hoảng niềm tin, tác động đến tâm tư tình cảm người dầu khí ở các cấp độ khác nhau, nhưng ý chí, bản lĩnh của người dầu khí thì luôn vững vàng, kiên định. Đó là truyền thống, giá trị cốt lõi của văn hóa dầu khí.
Những thành quả lao động của 45 năm xây dựng và phát triển là khát vọng, là công lao gây dựng của bao thế hệ của những người đi tìm lửa, là kết quả của đường lối sáng suốt của Bộ Chính trị, sự chỉ đạo quyết liệt của Chính phủ, là hiệu quả của sự hợp tác chí tình giữa Việt Nam và Liên xô, của Chính sách mở cửa và mở rộng hợp tác với bạn bè quốc tế.
Chúng ta tự hào và trân trọng khát vọng và ngọn lửa thiêng truyền thống của những người đi tìm lửa, quyết giữ ngọn lửa luôn rực sáng như Bác Hồ hằng mong đợi, xứng đáng với niềm tin của Đất nước.
Tác giả xin mượn mấy vần thơ của nhà thơ dầu khí Nguyễn Quyết Thắng
…
Nửa thế kỷ vươn mình kiêu hãnh
Xin dâng lên Bác kính yêu những đóa hoa thơm và trái ngọt dâng đời
Chúc mừng lớp cháu con trí tài và thế hệ cha anh trưởng thành từ những ngày gian khó
Xin khắc họa tất cả những gương mặt can trường đang sống hoặc không còn có mặt giữa ngày vui!
NGÔ THƯỜNG SAN
