Cuối năm 1924, đầu năm 1925, tại Quảng Châu (Trung Quốc), đồng chí Nguyễn Ái Quốc, lãnh tụ vĩ đại của giai cấp công nhân và nhân dân Việt Nam, Người đặt cơ sở lý luận cho công đoàn Việt Nam đã đề ra tôn chỉ mục đích hoạt động của Công hội, đào tạo hàng loạt cán bộ ưu tú trong tổ chức thanh niên cách mạng đồng chí Hội mà nóng cốt là cộng sản Đoàn. Người cũng đã đề ra việc “vô sản hóa” – đi vào các xí nghiệp, hầm mỏ, đồn điền để vận động, giáo dục công nhân và tổ chức Công hội.
Cuối năm 1928, đầu năm 1929, nhiều tổ chức Công hội đỏ được thành lập ở các xí nghiệp và phát triển, dần dần được thống nhất thành Tổng công hội đỏ cấp tỉnh, thành phố (HàNội, Hải Phòng, Nam Định, Hòn Gai).
Ngày 28/7/1929, tại nhà số 15 phố Hàng Nón, Hà Nội, Đại hội thành lập Tổng công hội đỏ ở miền Bắc đã khai mạc. Đại hội thông qua các nhiệm vụ đấu tranh và điều lệ tóm tắt, quyết định ra tờ báo Lao động và Tạp chí Công hội đỏ, bầu Ban chấp hành.
Tiếp đó, các Tổng Công hội đỏ ở miền Trung, miền Nam được thành lập. Từ năm 1930,Tổng Công hội đỏ đã hoạt động khắp cả nước. Trải qua các thời kỳ cách mạng, dưới sự lãnh đạo của Đảng, Công đoàn Việt Nam có nhiều tên gọi khác nhau để phù hợp với nhiệm vụ cách mạng của từng giai đoạn:
– Công hội đỏ (1929 – 1935)
– Nghiệp đoàn Ái Hữu (1936 – 1939)
– Công đoàn phản đế (1939 – 1941)
– Công nhân cứu quốc (1941 – 1945)
– Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam (1946 – 1961)
– Tổng công đoàn Việt Nam (1961 – 1988)
– Tổng Liên đoàn lao động Việt Nam (1988 đến nay)
Bộ chính trị Ban chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam đã quyết định lấy ngày 29/7/1929, ngày họp đai hội thành lập Tổng Công hội đỏ đầu tiên ở Miền Bắc Việt Nam, làm ngày thành lập Công đoàn Việt Nam. Đại hội đại biểu Công đoàn toàn quốc lần thứ V (tháng11/1983) họp tại thủ đô Hà Nội đã nhất trí thông qua nghị quyết lấy ngày 28/7/1929 làm ngày thành lập Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam.
Vũ Hòa
