Chiều 26.4, tại trụ sở, Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam tổ chức Hội thảo khoa học “Tăng lương và vấn đề ổn định thị trường lao động, phát triển sản xuất, kinh doanh” dưới sự chủ trì của Phó Chủ tịch Ngọ Duy Hiểu. Đồng chí Vũ Minh Tiến – Ủy viên Ban Chấp hành, Viện trưởng Viện Công nhân và Công đoàn đồng chủ trì Hội thảo. Tham dự có các chuyên gia đến từ Hội đồng tiền lương quốc gia, các trường đại học, Viện nghiên cứu và cán bộ công đoàn…
Hội thảo trực tuyến đến 81 điểm cầu của các cán bộ công đoàn và các Liên đoàn Lao động tỉnh, thành phố; công đoàn ngành Trung ương và tương đương; công đoàn Tổng công ty trực thuộc.
Đồng chí Ngọ Duy Hiểu – Phó Chủ tịch Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam
Phát biểu khai mạc hội thảo, đồng chí Ngọ Duy Hiểu – Phó Chủ tịch Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam cho biết, hội thảo diễn ra trong bối cảnh cả nước đang nỗ lực triển khai nhiều giải pháp phục hồi và phát triển kinh tế; đồng thời Hội đồng tiền lương Quốc gia vừa “chốt” tăng mức lương tối thiểu vùng 6% sau gần 2 năm “lỗi hẹn” với người lao động.
Tuy nhiên, thời gian qua xuất hiện nhiều ý kiến xoay quanh mối quan hệ giữa tăng lương và phục hồi, phát triển kinh tế.
“Trong quan hệ lao động, người sử dụng lao động và người lao động cùng đang gặp khó khăn, phải tiết kiệm từng đồng. Tăng lương là tăng chi phí cho doanh nghiệp nhưng tăng lương cũng chính là khoản đầu tư sinh lời mạnh bởi nó giúp người lao động có thêm hứng thú và động lực để làm việc với năng suất cao hơn, chất lượng tốt, giúp doanh nghiệp phục hồi hoạt động sản xuất, kinh doanh nhanh hơn, bền vững hơn” – đồng chí Ngọ Duy Hiểu nhấn mạnh.
“Tôi mong muốn chủ đề hội thảo sẽ lý giải, tìm ra câu trả lời dư luận rằng tăng lương có ý nghĩa như thế nào đối với ổn định thị trường lao động và phát triển kinh tế hiện nay. Giá trị của hội thảo không chỉ nhằm trả lời câu hỏi đang quan tâm của dư luận, mà còn là căn cứ để Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam tiếp tục nghiên cứu, đề xuất hoàn thiện chính sách đối với người lao động những năm tiếp theo” – Phó Chủ tịch Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam nhấn mạnh.
TS. Vũ Minh Tiến – Viện Trưởng Viện Công nhân và Công đoàn
Theo TS. Vũ Minh Tiến – Viện trưởng Viện Công nhân và Công đoàn, đơn vị này tính toán từ số liệu thống kê cho thấy, CNLĐ trong các doanh nghiệp hiện chiếm 15% dân số và 27% lực lượng lao động xã hội, nhưng đóng góp tới trên 75% ngân sách và trên 65% GDP của cả nước.
Thế nhưng, có tới 66% CNLĐ đang thuê nhà trọ để ở, trong đó, gần 4% phải ở nhà thiếu kiên cố hoặc nhà đơn sơ, với điều kiện chật chội, ẩm thấp, thiếu ánh sáng, tiện nghi sinh hoạt; 23% CNLĐ đang phải dùng nguồn nước giếng đất, giếng khoan.
Trao đổi tại Hội thảo, hầu hết các chuyên gia và một số doanh nghiệp tán thành quan điểm không thể chần chừ việc tăng lương tối thiểu bởi đây khoản nằm trong dự tính chi phí mà doanh nghiệp có thể chi trả. Duy chỉ có một có ý kiến giải thích về việc các hiệp hội phản đối tăng lương tối thiểu từ 1/7/2022 và đề xuất lùi thời gian tăng sang 01/01/2023.
TS. Vũ Minh Tiến nêu nghịch lý khá phổ biến là mặc dù CNLĐ đang phải làm việc với cường độ cao, thời gian kéo dài nhưng lương và thu nhập không cao. CNLĐ ở một số ngành, lĩnh vực phải làm thêm giờ nhiều, có khi lên đến 60 – 70 giờ/tháng, như ngành dệt may, điện tử, da giày, chế biến thuỷ hải sản, sản xuất gỗ…
“Nếu không làm thêm giờ, tiền lương cơ bản của CNLĐ chỉ ở mức trung bình 4,92 triệu đồng/tháng. Hầu hết những gia đình công nhân sẽ rơi vào khó khăn, túng quẫn ngay cả khi họ không làm thêm giờ. Có lẽ vì làm việc vất vả nhưng lương thấp, nên có tới 72% không muốn con mình sau này theo nghề nghiệp của mình” – TS. Vũ Minh Tiến bày tỏ.
“CNLĐ phải được bảo đảm cuộc sống – sống để làm việc, chứ không phải làm việc để sống. Do đó, họ cần được bảo đảm tiền lương để chi trả cuộc sống của bản thân và gia đình họ. Chỉ khi tiền lương được quan tâm và tương xứng với năng suất, sự cống hiến của họ thì mới động viên và yêu cầu họ làm việc với năng suất, chất lượng, hiệu quả và mang lại doanh thu, lợi nhuận lớn hơn cho doanh nghiệp, cho sự phát triển kinh tế – xã hội của đất nước” – đồng chí Vũ Minh Tiến quả quyết.
TS. Phạm Thị Thu Lan – Viện Phó Viện Công nhân và Công đoàn
Chia sẻ thêm thông tin, TS. Phạm Thị Thu Lan, Viện Phó Viện Công nhân và Công đoàn, cho biết, qua hơn 2 năm đại dịch Covid-19 bùng phát, những vấn đề hiện ra rõ hơn, trầm trọng hơn: Người lao động có tiền lương thấp và thiếu tích lũy; việc làm, thu nhập bấp bênh; nhà ở và điều kiện sinh hoạt, giáo dục, y tế khó khăn; an sinh và phúc lợi xã hội chưa bảo đảm.
Điều tra năm 2021 của Viện Công nhân và Công đoàn cho thấy: 5% người được hỏi cho biết rất ít khi trong bữa ăn của họ có thịt, cá (chỉ khoảng 1 – 2 lần/tuần); 34% cho biết thỉnh thoảng có thịt, cá trong bữa ăn (3 lần/tuần); 41% cho biết chỉ đủ tiền để mua một số loại thuốc cơ bản và không dám đi khám bệnh vì không có tiền.
Để bảo đảm cuộc sống, 11,2% người lao động cho biết hằng tháng phải vay tiền. 35,6% người lao động thỉnh thoảng (từ 3 đến 4 tháng/lần) phải đi vay. Hơn 21% số người được khảo sát cho biết họ từng rút Bảo hiểm xã hội một lần.
PGS. Vũ Quang Thọ, nguyên Viện trưởng Viện Công nhân và Công đoàn
Dẫn chứng về tình cảnh khốn khổ của CNLĐ, PGS Vũ Quang Thọ, nguyên Viện trưởng Viện Công nhân – Công đoàn không khỏi chua xót khi nhìn đoàn xe máy của người lao động từ các tỉnh phía nam đổ về quê sau dịch Covid-19. Trên những chiếc xe máy đó, gia sản của họ đằng trước là bao tải quần áo, đằng sau là vợ con.
PGS Vũ Quang Thọ cho rằng: Đời sống của công nhân đã đến đáy. Nếu lúc này chúng ta không đề nghị tăng lương tối thiểu cho người lao động thì không còn lúc nào để nói về giai cấp công nhân. Đây là trách nhiệm của chúng ta, là lương tâm của chúng ta. Mỗi người hãy nói lên tiếng nói của mình để không còn ai phản đối tăng lương tối thiểu cho người lao động từ 1.7.2022. Phải giải quyết được vấn đề tiền lương mới ngăn chặn vấn đề chảy máu chất xám. Bên cạnh đó là vấn đề đào tạo, nâng cao trình độ, kỹ năng nghề nghiệp của người lao động.
TS. Nhạc Phan Linh, Phó Viện Trưởng Viện Công nhân và Công đoàn
Đồng quan điểm với PGS Vũ Quang Thọ, TS. Nhạc Phan Linh, Phó Viện Trưởng Viện Công nhân và Công đoàn cho rằng, cho đến nay, vẫn còn một bộ phận CNLĐ không sẵn sàng quay trở lại ngay tại các trung tâm công nghiệp do tâm lý e ngại dịch bệnh và điều kiện sống khó khăn. Trong khi đó, sự gia tăng nhanh chóng số lượng lao động hồi hương dẫn đến sức ép lớn về cung ứng việc làm cho các địa phương vốn là nơi xuất cư, đồng thời tạo ra sự cạnh tranh gay gắt tìm kiếm cơ hội việc làm đối với CNLĐ. Điều này ảnh hưởng trực tiếp đến sinh kế của một bộ phận không nhỏ CNLĐ. Từ đó, nguy cơ nghèo trở nên hiện hữu.
Theo congdoan.vn