Kể từ ngày thành lập Đảng bộ Tập đoàn Dầu khí Quốc gia Việt Nam (Petrovietnam) đến nay, mô hình tổ chức đảng ở các tập đoàn, tổng công ty nhà nước đã trải qua chặng đường 5 năm nghiên cứu thí điểm, xây dựng và kiện toàn theo yêu cầu xây dựng Đảng gắn với thực hiên nhiệm vụ chính trị, công tác cán bộ, sao cho phù hợp với việc sắp xếp, đổi mới, phát triển và nâng cao hiệu quả doanh nghiệp nhà nước.
Chủ trương đúng đắn
Có thể nói, đối với các doanh nghiệp nhà nước hiện nay, dù với mô hình tổ chức nào thì Đảng cũng có chức năng lãnh đạo việc thực hiện nhiệm vụ chính trị, xây dựng tổ chức đảng, công tác cán bộ trong toàn doanh nghiệp.
Đ/c Nguyễn Quang Dương – Phó Bí thư Đảng ủy Khối Doanh nghiệp Trung ương và đ/c Bùi Văn Thạch – Phó trưởng Ban Kinh tế Trung ương trao Bằng khen của Đảng ủy Khối Doanh nghiệp Trung ương cho Chủ tịch HĐTV PVN Phùng Đình Thực và Tổng Giám đốc PVN Đỗ Văn Hậu
Tuy nhiên, qua thực hiện chức năng, nhiệm vụ của đảng bộ chưa toàn doanh nghiệp còn có những hạn chế, vướng mắc như: mô hình tổ chức đảng chưa gắn với mô hình quản lý doanh nghiệp, còn có đảng bộ công ty mẹ chưa bao gồm hết tổ chức đảng doanh nghiệp trong cơ cấu công ty mẹ; không phát huy được vai trò lãnh đạo về nhiệm vụ chính trị và công tác cán bộ đối với các tổ chức đảng ở doanh nghiệp, đơn vị thành viên trực thuộc cấp ủy địa phương; địa bàn hoạt động rộng trên phạm vi nhiều tỉnh, thành phố nên có nơi khó khăn trong việc tổ chức nghiên cứu, triển khai nghị quyết của Đảng, chính sách của nhà nước; bồi dưỡng đảng viên mới, thực hiện một số nghiệp vụ công tác đảng chưa kịp thời; quản lý đảng viên ở các địa phương xa còn gặp khó khăn…
Vì vậy, để có thể khắc phục những bất cập về mô hình tổ chức đảng, đảm bảo và nâng cao vai trò lãnh đạo của Đảng đối với các tập đoàn, tổng công ty nhà nước, ngân hàng thì cần phải xây dựng các loại mô hình đảng bộ tập đoàn, tổng công ty, ngân hàng thương mại nhà nước phù hợp nhằm nâng cao hiệu quả lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện nhiệm vụ chính trị và công tác xây dựng Đảng.
Đảng bộ Tập đoàn Dầu khí Quốc gia Việt Nam được quyết định thành lập ngày 17-12-2008 (theo Kết luận số 31 – KL/TW ngày 06-11- 2008 của Ban Bí thư Trung ương Đảng, Công văn số 5032 – CV/BTCTW ngày 18-11-2008 của Ban Tổ chức Trung ương và Quyết định số 849 – QĐ/ĐUK ngày 17-12-2008 của Đảng ủy Khối Doanh nghiệp Trung ương về việc thành lập Đảng bộ toàn Tập đoàn Dầu khí Quốc gia Việt Nam). Mô hình Đảng bộ toàn ngành Dầu khí Việt Nam theo đúng tiêu chí về thành lập Đảng bộ toàn Tập đoàn kinh tế theo quy định 196-QĐ/TW của Ban Bí thư Trung ương Đảng. Đảng bộ Tập đoàn Dầu khí Quốc gia Việt Nam có đặc điểm là các tổ chức cơ sở đảng trong nhiều loại hình doanh nghiệp, có quy mô, hình thức sở hữu, tính chất hoạt động khác nhau như: doanh nghiệp 100% vốn nhà nước; doanh nghiệp cổ phần chi phối; doanh nghiệp liên kết, liên doanh với nước ngoài.
Triển khai hiệu quả
5 năm qua, tại Petrovietnam, Đảng bộ toàn tập đoàn là mô hình tổ chức đảng phù hợp với yêu cầu lãnh đạo nhiệm vụ sản xuất kinh doanh xuyên suốt, tập trung hiệu quả trong toàn ngành Dầu khí, phù hợp với yêu cầu nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của tổ chức cơ sở đảng, chất lượng đội ngũ cán bộ, đảng viên.
Đảng ủy Petrovietnam đã thực hiện lãnh đạo toàn diện đối với nhiệm vụ chính trị, công tác cán bộ, công tác xây dựng tổ chức đảng và hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh, vận hành theo cơ chế: Cấp ủy đảng lãnh đạo, Hội đồng thành viên quản lý, Tổng giám đốc điều hành, các đoàn thể phát huy quyền làm chủ và tham gia quản lý doanh nghiệp.
Toàn cảnh Hội nghị Học tập, Quán triệt thực hiện Nghị quyết Hội nghị lần thứ sáu Ban Chấp hành Trung ương Đảng (khóa XI) của Đảng bộ PVN
Từ thực tiễn hoạt động, Đảng ủy Petrovietnam đã khẳng định, với mô hình Đảng bộ toàn tập đoàn, vai trò, năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của tổ chức cơ sở đảng được nâng cao; chất lượng, hiệu quả sản xuất, kinh doanh của Tập đoàn được bảo đảm. Sự lãnh đạo tập trung, toàn diện của Đảng ủy Tập đoàn đối với tổ chức đảng thuộc các đơn vị thành viên cũng như nội dung lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng ủy được thực hiện thống nhất trong toàn Tập đoàn. Các chủ trương, định hướng của Đảng và Nhà nước được các cấp ủy Đảng trong toàn Đảng bộ triển khai hiệu quả sát với tình hình của đơn vị. Định hướng chiến lược của Đảng bộ không còn mang tính hình thức mà đã thực sự trở thành những mục tiêu, mục đích chủ đạo trong nhiệm vụ chính trị của Tập đoàn.
Petrovietnam thời gian qua đã khẳng định vị trí là Tập đoàn kinh tế trụ cột, hàng đầu của đất nước; góp phần quan trọng bảo đảm an ninh năng lượng, an ninh lương thực quốc gia và bảo vệ chủ quyền, quyền chủ quyền trên biển. Ngành dầu khí đã phát triển mạnh mẽ, khá toàn diện cả về chiều rộng và chiều sâu, trở thành ngành kinh tế – kỹ thuật quan trọng, tương đối đồng bộ từ khâu tìm kiếm, thăm dò, khai thác đến vận chuyển, chế biến, tàng trữ, phân phối, dịch vụ và xuất nhập khẩu; chú trọng bảo vệ môi trường sinh thái, chủ quyền quốc gia.
Hoạt động sản xuất kinh doanh hiệu quả, có tiềm lực tài chính, đóng góp lớn cho Ngân sách, cho phát triển kinh tế – xã hội đất nước; nộp ngân sách nhà nước trung bình 25 – 30% tổng thu ngân sách nhà nước hằng năm. Là đơn vị tiên phong trong hợp tác, hội nhập quốc tế và mở rộng đầu tư ra nước ngoài. Tập đoàn đã tích cực tìm kiếm, mở rộng đầu tư sang các nước tại các khu vực châu Á, châu Âu, châu Phi, Mỹ La tinh. Thu hút đầu tư nước ngoài vào lĩnh vực dầu khí đạt mức cao. Các dự án trọng điểm về dầu khí lần lượt được đưa vào vận hành, khai thác (lọc hoá dầu, khí-điện-đạm) tạo ra bước phát triển vượt bậc của Tập đoàn. Tiến độ đầu tư các dự án trọng điểm nhà nước về dầu khí và trọng điểm của ngành được đẩy nhanh. Bên cạnh đó, Petrovietnam luôn chủ động, tích cực triển khai thực hiện công tác đổi mới doanh nghiệp. Xây dựng được đội ngũ những người làm dầu khí hùng hậu với số lượng hơn 5 vạn người, đoàn kết, có trình độ cao, làm chủ các hoạt động dầu khí ở trong nước và ngoài nước. Việc làm và thu nhập cho người lao động ổn định.
Bộ máy lãnh đạo và hệ thống chính trị của Tập đoàn và các đơn vị thành viên được tổ chức đồng bộ nên vai trò lãnh đạo của tổ chức đảng được đề cao. Các nghị quyết, chủ trương của Đảng ủy được triển khai thông suốt, nhanh chóng, kịp thời. Quy mô của Tập đoàn, quy mô của các doanh nghiệp thành viên hoạt động theo mô hình công ty mẹ – công ty con, địa bàn rộng khắp nhưng tổ chức cơ sở đảng là thống nhất đầu mối trực thuộc và gắn chặt với lãnh đạo nhiệm vụ sản xuất kinh doanh. Các đoàn thể Công đoàn, Đoàn thanh niên, Hội cựu chiến binh có quy mô tổ chức thống nhất toàn Tập đoàn.
Cơ cấu chức danh Chủ tịch Hội đồng thành viên làm Bí thư Đảng ủy, Tổng giám đốc làm Phó Bí thư Đảng ủy và một đồng chí làm Phó Bí thư thường trực Đảng ủy, theo tinh thần Nghị quyết T.Ư 6 (khóa X) phù hợp với thực tiễn hoạt động của Tập đoàn. Chất lượng hoạt động của các đoàn thể được nâng cao, tạo nên các phong trào thi đua yêu nước trong toàn tập đoàn và các đơn vị thành viên.
Trong 5 năm qua, Đảng uỷ Tập đoàn lãnh đạo bằng ban hành các nghị quyết, chỉ thị, kết luận để cụ thể hoá đường lối, chấp hành chủ trương chính sách của Đảng và Nhà nước, thông qua tổ chức đảng và đảng viên là lãnh đạo các cấp để nâng cao hiệu lực, hiệu quả trong việc lãnh đạo thực hiện vụ chính trị. Xây dựng Quy chế và xác định mối quan hệ công tác của Ban Thường vụ Đảng uỷ với Hội đồng Thành viên, Tổng giám đốc Tập đoàn và các tổ chức chính trị – xã hội trong Tập đoàn nhằm tạo sự thống nhất trong thực hiện các nội dung lãnh đạo, phương thức giải quyết công việc, phát huy đầy đủ chức trách nhiệm vụ của các cơ quan, xác định vai trò của các đoàn thể chính trị – xã hội trong thực hiện quy chế dân chủ ở cơ sở, tham gia quản lý doanh nghiệp. Định kỳ (hằng tháng, 3 tháng, 6 tháng, hằng năm), Ban Thường vụ Đảng uỷ, Ban chấp hành Đảng bộ đã nghe kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh, tiến hành thảo luận, phân tích, đánh giá và ban hành các kết luận để chỉ đạo kịp thời, tập trung vào việc đề ra các biện pháp, giải pháp tháo gỡ khó khăn, vướng mắc để hoàn thành các chỉ tiêu, nhiệm vụ sản xuất kinh doanh đã đề ra. Ban hành các nghị quyết chuyên đề của Ban Chấp hành Đảng bộ, Ban Thường vụ Đảng uỷ, Nghị quyết liên tịch giữa Ban Thường vụ Đảng uỷ, HĐTV, Tổng giám đốc nhằm mục tiêu phát huy tổng hợp sức mạnh của cả hệ thống chính trị, khai thác tối đa các tiềm năng thế mạnh trên cơ sở nội lực sẵn có trong Tập đoàn, sử dụng hiệu quả các nguồn lực, nâng cao năng lực cạnh tranh, thực hiện hoàn thành vượt mức kế hoạch sản xuất kinh doanh và thúc đẩy tiến độ đầu tư các dự án.
Hiện nay, Đảng bộ Petrovietnam có 27 tổ chức cơ sở đảng trực thuộc (25 đảng bộ cơ sở, 2 chi bộ cơ sở). Tính đến 30-6-2013, Đảng bộ Tập đoàn có 13.400 đảng viên (tăng 48,1% so với đầu nhiệm kỳ). Từ đầu nhiệm kỳ đến nay, toàn đảng bộ Tập đoàn đã kết nạp 4.723 đảng viên mới, chuyển đảng chính thức cho 3.808 đồng chí; trao huy hiệu 30 năm tuổi đảng cho 368 đồng chí, 40 năm tuổi Đảng cho 14 đồng chí. Mô hình Đảng bộ toàn Tập đoàn và xây dựng hệ thống chính trị đồng bộ trong Tập đoàn đã được hoàn thiện; công tác xây dựng Đảng, đoàn thể trong ngành Dầu khí được tăng cường, bảo đảm sự lãnh đạo tập trung, thống nhất, toàn diện, xuyên suốt và hiệu quả; công tác an sinh xã hội, xây dựng văn hóa doanh nghiệp được chú trọng, là điểm sáng chứng minh vai trò quan trọng của doanh nghiệp nhà nước; thực hiện có kết quả việc triển khai Nghị quyết Trung ương 4 (Khóa XI) gắn với thực hiện Chỉ thị 03-CT/TW của Bộ Chính trị, qua đó nâng cao chất lượng công tác xây dựng Đảng trong toàn Đảng bộ.
Công tác đánh giá chất lượng tổ chức cơ sở đảng và đảng viên và việc kiểm điểm tự phê bình và phê bình đối với tập thể và cá nhân cán bộ lãnh đạo quản lý hằng năm được triển khai nghiêm túc theo đúng hướng dẫn của Trung ương. Đây cũng là một đợt sinh hoạt chính trị quan trọng với tất cả các tổ chức cơ sở đảng, đảng viên nhằm thực hiện các quy định của đảng, nâng cao tinh thần tự phê bình và phê bình, qua đó đánh giá được thực chất chất lượng các tổ chức cơ sở đảng, chất lượng đảng viên cũng như trình độ, năng lực cán bộ quản lý. Việc đánh giá phân loại tổ chức đảng và đảng viên trong 5 năm qua đã góp phần xây dựng Đảng bộ trong sạch vững mạnh.
Công tác điều động, luân chuyển kết hợp đào tạo, bồi dưỡng cán bộ được chú trọng nhằm đáp ứng yêu cầu công tác, tạo điều kiện cho cán bộ được rèn luyện, đặc biệt với cán bộ trẻ có triển vọng, cán bộ trong diện quy hoạch. Ban Thường vụ Đảng uỷ Tập đoàn đã ban hành nghị quyết về việc điều động, luân chuyển cán bộ trong Tập đoàn. Bên cạnh đó xây dựng, hoàn thiện và thực hiện tốt chế độ, chính sách đãi ngộ, khuyến khích người lao động yên tâm công tác, tích cực phấn đấu, rèn luyện, học tập, nâng cao trình độ.
Bài học thiết thực
Đặc biệt, việc thành lập Đảng bộ Tập đoàn Dầu khí Quốc gia Việt Nam hoạt động theo mô hình đảng bộ toàn tập đoàn cùng với việc hoàn chỉnh hệ thống chính trị bao gồm: Đảng-Chính quyền, Công đoàn, Đoàn thanh niên, Hội Cựu chiến binh Tập đoàn vừa là mốc son quan trọng trong lịch sử hình thành, phát triển của Tập đoàn vừa phát huy tối đa ưu điểm, lợi thế trong đổi mới phương thức lãnh đạo, lề lối công tác trong toàn đảng bộ, thể hiện qua các mặt như: công tác lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng xuyên suốt, sát thực với nhiệm vụ chính trị của Tập đoàn, thống nhất trong định hướng chiến lược, trong bổ nhiệm, luân chuyển cán bộ, thực hiện tốt kỷ cương trong Đảng và trong lãnh đạo các đoàn thể.
Bài học kinh nghiệm quan trọng được rút ra từ mô hình đảng bộ toàn tập đoàn ở Petrovietnam là: Tầm nhìn chiến lược đúng, đường lối, chủ trương, chính sách phù hợp với điều kiện thực tế trong nước và hoàn cảnh quốc tế là yếu tố quyết định để nắm bắt các cơ hội, phát huy nội lực, tăng cường hợp tác quốc tế, đẩy mạnh hoạt động dầu khí trong nước; đồng thời phải đầu tư tìm kiếm thăm dò, khai thác dầu khí ở nước ngoài là yêu cầu tất yếu để phát triển bền vững. Nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của tổ chức đảng phải được bắt đầu từ việc xác định tổ chức cơ sở đảng các cấp thuộc Đảng bộ Tập đoàn là hạt nhân chính trị, lãnh đạo thực hiện đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của nhà nước; thực hiện hiệu quả nhiệm vụ chính trị; không ngừng nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của cán bộ công nhân viên và người lao động, thực hiện tốt nghĩa vụ đối với nhà nước; xây dựng đảng bộ, chi bộ trong sạch vững mạnh, góp phần phát huy vai trò chủ đạo của kinh tế nhà nước trong nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và xây dựng đội ngũ, giai cấp công nhân ngày càng vững mạnh.
Đảng bộ tập đoàn chính là nhân tố lãnh đạo, đoàn kết, thống nhất ý chí và hành động, liên tục thực hiện thắng lợi nhiệm vụ được Đảng và nhà nước giao trong suốt 5 năm qua, tiếp tục duy trì nhịp độ tăng trưởng và phát triển ổn định, bền vững.
Ngân Hà
