Ngày 16/12/1991, Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam đã ra Quyết định số 932/QĐ- TLĐ thành lập Công đoàn Dầu khí Việt Nam, trực thuộc Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam, đồng thời quyết định Chủ tịch Công đoàn Dầu khí Việt Nam là thành viên Hội đồng Chủ tịch Công đoàn ngành công nghiệp nặng. Kể từ đây, ngành Dầu khí Việt Nam đã có tổ chức Công đoàn chuyên ngành luôn kề vai sát cánh với cán bộ, công nhân viên chức lao động dầu khí để bảo vệ các quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng cho người lao động (NLĐ).
Đồng chí Nguyễn Đức Tuấn, Chủ tịch Công đoàn Dầu khí Việt Nam phát biểu tại Lễ ra mắt thành lập Công đoàn Dầu khí Việt Nam. (Ảnh tư liệu)
Ngày 10 – 11/5/1993, Đại hội Đại biểu Công đoàn Dầu khí Việt Nam (CĐ DKVN) lần thứ nhất, nhiệm kỳ 1993-1998 được tổ chức long trọng tại Hà Nội, xác định mục tiêu, phương hướng nhiệm vụ cho 5 năm tiếp theo của phong trào công nhân lao động và hoạt động của CĐ DKVN.
Ngay sau Đại hội, Ban Thường vụ CĐ DKVN đã chỉ đạo các Công đoàn cơ sở trong toàn ngành phối hợp chặt chẽ với lãnh đạo doanh nghiệp, tổ chức sắp xếp lại lao động, ổn định và đẩy mạnh sản xuất kinh doanh, đẩy mạnh công tác thi đua hoạt động sản xuất, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao. Nhu cầu việc làm cho NLĐ trong những năm đầu thập kỷ 90 của thế kỷ XX hết sức cấp bách, NLĐ các đơn vị sản xuất thường xuyên thiếu việc làm, đã ảnh hưởng lớn đến không những đời sống và thu nhập của NLĐ mà còn ảnh hưởng không tốt tới kết quả sản xuất kinh doanh của các đơn vị.
Đoàn Chủ tịch Đại hội Công đoàn Dầu khí Việt Nam lần thứ nhất
Trước tình hình đó, CĐ DKVN đã phối hợp chặt chẽ với lãnh đạo các doanh nghiệp từ cơ quan Tổng Công ty đến các đơn vị cơ sở, mạnh dạn đưa ra khối dây chuyền sản xuất kinh doanh gần 500 NLĐ. Để giúp những NLĐ mất việc làm hoặc phải chuyển sang làm những công việc khác, CĐ DKVN đã cùng với lãnh đạo xem xét cụ thể từng trường hợp và giải quyết chế độ thỏa đáng, kịp thời, dẫn trích gần 150 triệu đồng để trợ giúp thêm ngoài chế độ chính sách hiện hành của Nhà nước, giúp NLĐ giảm bớt khó khăn, ổn định cuộc sống.
Trước việc thu nhập giữa các đơn vị trong ngành còn tồn tại những bất cập, chưa hợp lý, chưa khuyến khích được NLĐ phấn khởi làm việc, Công đoàn đã cùng lãnh đạo Tổng Công ty có biện pháp, từng bước điều chỉnh việc làm, điều chỉnh sự chênh lệch về thu nhập giữa nơi cao và nơi thấp, tạo nên sự đoàn kết thống nhất, góp phần động viên NLĐ phấn khởi thực hiện nhiệm vụ chung của ngành.
Từ sau khi Bộ Luật Lao động đầu tiên của nước CHXHCN Việt Nam được Quốc hội khóa IX thông qua ngày 23/6/1994 và có hiệu lực thi hành vào ngày 01/01/1995, CĐ DKVN đã phối hợp chặt chẽ với lãnh đạo Tổng Công ty Dầu khí Việt Nam chỉ đạo các đơn vị cơ sở triển khai kịp thời các nội dung, quy định của Bộ Luật. Trước tiên là sắp xếp lại hệ số tiền lương theo từng chức danh theo quy định của Bộ Luật. Tiếp theo là chỉ đạo các đơn vị thực hiện các chính sách, chế độ hợp pháp, chính đáng của NLĐ như: thời gian làm việc, chế độ làm việc ngoài giờ; chế độ bảo vệ NLĐ như trang bị giầy, mũ, găng tay, quần áo bảo hộ lao động; các điều kiện đảm bảo môi trường, nơi làm việc; các chế độ phụ cấp ngoài lương như: phụ cấp độc hại, phụ cấp đi biển..v.v… Tất cả các chính sách về lao động đã được cụ thể hóa trong Thỏa ước Lao động tập thể, được tổ chức Công đoàn các cấp thay mặt NLĐ đàm phán và ký kết với người sử dụng lao động tại Đại hội Công đoàn nhân viên, viên chức hàng năm.
Năm 1991, CĐ DKVN đã phối hợp với Bộ Lao động Thương binh Xã hội, Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam tiến hành khảo sát tình hình và đặc thù lao động dầu khí, phục vụ cho việc xây dựng thang bảng lương chuyên ngành sẽ được ban hành theo Bộ Luật Lao động. Theo đó, năm 1993, lao động Việt Nam làm việc trong Liên doanh Dầu khí Việt Xô (Vietsovpetro) cùng chức danh đã được Chính phủ quyết định cho hưởng lương như lao động Nga cùng làm việc tại Liên doanh. Quyết định của Chính phủ đã tạo cho lao động Việt Nam tại Vietsovpetro một luồng sinh khí mới và giữ chân được NLĐ cho đơn vị.
Với sự ra đời của Bộ Luật lao động, nhiều ngành nghề của ngành công nghiệp dầu khí Việt Nam đã được hưởng các chế độ đặc thù với nhiều chế độ phụ cấp kèm theo như: phụ cấp độc hại, phụ cấp đi biển đối với lao động làm việc tại các giàn khoan ngoài khơi hay tại các cơ sở sản xuất dung dịch khoan dầu khí của Công ty Dung dịch khoan và Hóa phẩm dầu khí (nay là Tổng công ty Hóa chất và Dịch vụ Dầu khí)), lao động lặn biển của Vietsovpetro, của trung tâm dịch vụ lặn Trường Cao đẳng nghề Dầu khí; của cán bộ công nhân khoan biển, các thủy thủ, thuyền viên trên các tàu khoan, tàu dịch vụ dầu khí… Hằng năm, CĐ DKVN đã phối hợp với phòng An toàn Môi trường của Tập đoàn và Cục Phòng cháy Chữa cháy Bộ Công An tiến hành kiểm tra việc phòng chống cháy nổ ở các công trình dễ xảy ra nguy cơ và các đơn vị kinh doanh dầu và khí.
Trong suốt hành trình hơn 30 năm qua, CĐ DKVN đã góp phần tích cực vào việc tham gia hoạch định chính sách để góp phần đảm bảo mọi quyền lợi hợp pháp, chính đáng của NLĐ dầu khí. Ngoài những lợi ích vật chất như tiền lương, phụ cấp lương, các khoản phụ cấp ngoài lương khác, CĐ DKVN còn phối hợp với lãnh đạo chuyên môn các cấp, tổ chức nâng cao đời sống tinh thần cho NLĐ như: phối hợp với lãnh đọa chuyên môn tổ chức hội thao, hội diễn văn nghệ cho NLĐ tạo nên không khí vui tươi, phấn khởi trong quá trình lao động sản xuất. Ngoài ra, Công đoàn ngành còn phối hợp với các đơn vị và cơ quan phòng cháy chữa cháy Bộ Công An thi An toàn lao động, phòng chống cháy nổ trong toàn ngành dầu khí và tham gia thi An toàn lao động, phòng chống cháy nổ do Tổng Liên đoàn lao động Việt Nam tổ chức.
Năm 2022, Tập đoàn Dầu khí Việt Nam đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được Nhà nước giao: đạt doanh thu gần một triệu tỷ đồng, đóng góp gần 10% GDP của cả nước…Những thành tích đáng tự hào đó của ngành dầu khí có đóng góp tích cực của tổ chức CĐ DKVN, của các tổ chức công đoàn cơ sở, đã tổ chức tốt các phong trào thi đua lao động sản xuất, đạt năng suất và hiệu quả cao, đảm bảo an toàn lao động tốt để hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, xứng danh với ngành kinh tế mũi nhọn của đất nước.
Tự hào thay CĐ DKVN đã hơn 30 năm kiên cường phấn đấu không biết mệt mỏi, cùng đồng hành với Tập đoàn Dầu khí Việt Nam vượt bao thăng trầm để đạt được những thành tích vẻ vang như ngày nay.
Tiến tới Đại hội CĐ DKVN khóa VII (2023-2028) xin được kính chúc Đại hội thành công tốt đẹp ./.
Hoàng Ngọc Trà
Nguyên Trưởng Ban Chính sách – Kinh tế xã hội, CĐ DKVN