Chiều 8/4, tại trụ sở, Tổng Liên đoàn LĐVN (cơ quan chủ trì) và Mặt trận Tổ quốc VN; Bộ LĐTB&XH; BHXH VN Thanh tra Chính phủ đă tổ chức Hội nghị sơ kết Chương trình giám sát liên ngành việc thực hiện pháp luật BHXH trong các loại hình DN năm 2014 và triển khai kế hoạch giám sát năm 2015.
Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ VN Nguyễn Thiện Nhân, ủy viên TƯ Đảng, Chủ tịch Tổng LĐLĐVN Đặng Ngọc Tùng đồng chủ trì hội nghị. Tham dự cuộc họp còn có lănh đạo của Thanh tra Chính phủ, Bộ LĐTB&XH, BHXH VN.
Chủ tịch Uỷ ban Trung ương MTTQ VN Nguyễn Thiện Nhân phát biểu tại Hội nghị
Tại Hội nghị, Phó Chủ tịch TLĐ Mai Đức Chính, Trưởng đoàn giám sát, cho biết, ngay sau khi Chương tŕnh được kí kết vào tháng 7/2014 giữa 4 cơ quan, tổ chức, Đoàn Chủ tịch TLĐ đă thành lập Đoàn Giám sát liên ngành việc thực hiện pháp luật về BHXH trong các loại hình DN trên địa bàn 4 tỉnh Hưng Yên, Bắc Giang, Bà Rịa – Vũng Tàu và Tiền Giang và tiến hành giám sát tại 12 DN trên địa bàn tỉnh 4 tỉnh nói trên. Trong số 12 DN này, có 2 DN FDI; 5 DN TNHH và 5 DN cổ phần. Tổng số LĐ tại 12 DN được giám sát là 17.747 người. Tại mỗi tỉnh, Đoàn đă tiến hành giám sát và làm việc với UBND tỉnh với sự tham gia của các cơ quan, tổ chức liên ngành tại tỉnh.
Tại tất cả 4 tỉnh được giám sát đều có DN nợ BHXH. Số nợ BHXH so với quy mô DN và số LĐ trên địa bàn tỉnh là tương đối lớn. Tại Hưng Yên có 1.567 đơn vị nợ 148,6 tỷ đồng của 47.210 người; Bắc Giang có 918 đơn vị nợ 109,4 tỷ đồng của 918 người; Bà Rịa-Vũng Tàu có 2.370 đơn vị nợ 193,9 tỷ đồng của 2.370 người; Tiền Giang có 417 DN nợ 69 tỷ đồng của 35.346 người. Tổng số nợ tại 4 tỉnh này đến tháng 9.2014 là 520,985 tỉ đồng với 5.272 đơn vị nợ của 152.565 người lao động.
Đối với riêng 12 DN được giám sát tại 4 tỉnh trên, có 4/12 DN đóng chậm, đóng thiếu tiền BHXH số tiền nợ đọng BHXH cũng rất lớn và trong thời gian dài. 8/12 doanh nghiệp thường đóng chậm từ 1 – 2 tháng chưa đúng với quy định tại khoản 1 Điều 18 Luật BHXH. Từ tháng 1.2013 đến thời điểm giám sát, tổng số nợ BHXH của 12 doanh nghiệp là 7.146.555.604 đồng.
Đối với 4 DN nợ BHXH kéo dài, hàng tháng đều trích tiền đóng BHXH (9,5% năm 2013 và 10,5% năm 2014) từ tiền lương, tiền công của NLĐ nhưng không đóng vào quỹ BHXH mà chỉ đóng theo kiểu “trừ nợ dần” vào quỹ BHXH làm ảnh hưởng lớn đến quyền lợi hưởng BHXH của NLĐ.
Các DN đều đóng BHXH trên cơ sở tiền lương tối thiểu vùng hoặc tiền tiền lương tối thiểu vùng cộng 7% (đối với NLĐ đă qua đào tạo) và thêm 5% với lao động nặng nhọc độc hại. Mức đóng này thấp hơn nhiều so với tiền lương thực lĩnh của NLĐ.
Qua giám sát cũng cho thấy, 11/12 DN chưa xây dựng hệ thống thang lương, bảng lương theo Nghị định 49/2013/NĐ-CP của Chính phủ. Tại các DN được giám sát, vẫn c̣n 867 NLĐ thuộc diện phải tham gia BHXH, BHTN nhưng chưa tham gia BHXH bắt buộc; việc chốt số và trả sổ BHXH cho NLĐ sau khi NLĐ thôi việc c̣n chưa đầy đủ, đúng quy định. Tại thời điểm giám sát có 856 sổ BHXH DN giữ lại không trả cho NLĐ khi NLĐ đă nghỉ việc. Đa số DN đều không biết quy định là sau 12 tháng nghỉ việc, nếu NLĐ không đến nhận sổ th́ DN phải bàn giao lại sổ BHXH cho cơ quan BHXH quản lư.
Chủ tịch TLĐ Đặng Ngọc Tùng phát biểu tại Hội nghị
Đoàn đă tiến hành lập biên bản giám sát trong đó chỉ rơ những vấn đề đă thực hiện tốt và những tồn tại, hạn chế chưa đúng theo quy định của pháp luật về BHXH, đưa ra 45 kiến nghị yêu cầu DN và UBND tỉnh thực hiện theo quy định. Từ kết quả giám sát, Tổng Liên đoàn LĐVN kiến nghị Chính phủ có giải pháp xử lư nợ BHXH ở các DN không c̣n hoạt động, phá sản hoặc có chủ là người nước ngoài bỏ trốn khỏi VN; khoanh nợ BHXH cho những DN thực sự khó khăn để đảm bảo quyền lợi cho NLĐ và cả DN…
Bên cạnh đó, năm 2014, Thanh tra Chính phủ tổ chức thanh tra chuyên đề BHXH, BHYT tại 60/63 địa phương. Kết quả, theo Phó tổng thanh tra Chính phủ Trần Đức Lượng, cả 1.261 DN được thanh tra đều vi phạm chậm đóng BHXH và BHYT, số nợ đọng đến thời điểm thanh tra hơn 1.440 tỉ đồng. Riêng 68 DN do Thanh tra Chính phủ trực tiếp thanh tra số nợ là gần 360 tỉ đồng. Sau khi thanh tra, t́nh h́nh đă được cải thiện, các DN đă lập tức trả nợ hơn 408 tỉ đồng (đạt 28,7% tổng số nợ). Riêng 68 DN thanh tra trực tiếp đă nộp 104 tỉ đồng (đạt 29%).
Chủ tịch Tổng Liên đoàn LĐVN, Đặng Ngọc Tùng bày tỏ: “Nợ BHXH đang diễn ra hằng ngày, hằng giờ, tước đoạt quyền lợi hàng ngàn lao động. T́nh trạng này vẫn tiếp tục tiếp diễn gây sự thiệt tḥi cho NLĐ, v́ vậy Quốc hội cần xem xét bổ sung tội danh trốn đóng BHXH và tội danh chiếm dụng tiền đóng BHXH của NLĐ vào bộ luật H́nh sự sửa đổi”.
Phát biểu tại Hội nghị, Chủ tịch Uỷ ban Trung ương MTTQ Việt Nam Nguyễn Thiện Nhân đánh giá cao kết quả thực hiện giám sát việc thực hiện pháp luật về đóng BHXH trong các loại h́nh DN đă thực hiện được trong năm 2014. Thực tế tại tất cả các DN được giám sát đều chậm đóng BHXH từ 1-2 tháng là rất đáng suy nghĩ, cùng với đó là t́nh trạng đóng không đủ tiền, thu tiền nhưng không đóng hoặc đóng không đủ đă gây thiệt hại đến quyền lợi của người lao động. Đồng chí đề nghị đoàn giám sát xây dựng danh mục kiến nghị với Thủ tướng Chính phủ và chính quyền địa phương để khắc phục những hạn chế trên; trước mắt yêu cầu Bộ LĐTBXH sớm ban hành Thông tư hướng dẫn thực hiện Nghị định 49/2013/NĐ-CP của Chính phủ để các DN xây dựng thang lương, bảng lương làm căn cứ đóng BHXH trước ngày 30.4.2015; cùng với đó là tăng cường công tác giám sát liên ngành tại địa phương theo hướng đăng kí cụ thể số DN được giám sát hàng năm.
Tại Hội nghị, 5 cơ quan, tổ chức liên ngành đă công bố kế hoạch giám sát việc thực hiện pháp luật về BHXH trong các loại h́nh DN năm 2015. Theo đó, Đoàn sẽ tiến hành bắt t́nh h́nh triển khai và thực hiện pháp luật về bảo hiểm xă hội trên địa bàn 6 tỉnh: Nam Định, Hà Nam, Khánh Ḥa, Phú Yên, Đồng Tháp và An Giang. Thời gian triển khai giám sát từ tháng 5 đến tháng 10.2015. Nội dung giám sát bao gồm: việc chỉ đạo triển khai, tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật về BHXH ở địa phương; công tác quản lư Nhà nước và phối hợp, chỉ đạo việc thanh tra, kiểm tra, giám sát và giải quyết khiếu nại tố cao về BHXH trên địa bàn tỉnh; Việc triển khai, thực hiện pháp luật về BHXH trên địa bàn tỉnh và việc thực hiện pháp luật về BHXH tại các DN…
Tin từ TLĐLĐ VN
