Nhân ngày Phụ nữ Việt Nam (20-10), Báo Năng lượng Mới có cuộc trò chuyện với chị em từ các đơn vị PVFCCo, PETROSETCO, PV GAS, PV OIL thuộc PVN… để nghe các chị chia sẻ về chuyện nghề – chuyện gia đình, những khó khăn vất vả, thử thách phải trải qua và cả niềm hạnh phúc, tự hào trong cuộc sống. Tất cả đều khẳng định, gia đình là điểm tựa vững chắc cho sự nghiệp của người phụ nữ.
Phó chủ tịch Hội đồng Quản trị Tổng Công ty Phân bón và Hóa chất Dầu khí (PVFCCo) Nguyễn Thị Hiền:
Để thành công phụ nữ phải phấn đấu gấp đôi…
Là đại diện “phái yếu” trong ban lãnh đạo của một doanh nghiệp lớn, với nhiều năm kinh nghiệm quản lý đầu tư, tài chính, chị Nguyễn Thị Hiền có tư duy mạch lạc, sắc sảo nhưng vẫn có sự mềm mại và uyển chuyển của người làm ngoại giao. Chị chia sẻ, để thành công trong sự nghiệp và cuộc sống riêng, người phụ nữ hiện đại cần sự chủ động, độc lập, tự tin, biết cách quản lý thời gian và cần học kỹ năng “kiềm chế cảm xúc”.
Làm nữ lãnh đạo thường gặp phải hai rào cản. Thứ nhất là rào cản tự thân để thực hiện thiên chức làm vợ – làm mẹ với rất nhiều thời gian, công sức, ảnh hưởng đến cơ hội làm việc, thăng tiến. Thứ hai là rào cản xã hội. Trong xã hội Việt Nam nói riêng cũng như xã hội phương Đông nói chung, doanh nhân nữ, lãnh đạo nữ để đạt được thành công cần phấn đấu nhiều hơn nam giới do xã hội vẫn còn những định kiến cho rằng phụ nữ là phái yếu, thường hành động theo cảm tính, thiếu quyết đoán, khó có thể lăn lộn… Do vậy thông thường, cùng một công việc, nếu nam giới cố gắng 1 thì được ghi nhận là 1, nhưng nữ giới sẽ phải cố gắng gấp 1,2, gấp 1,3 thì mới tạo được niềm tin và được ghi nhận. Như vậy, so với đồng nghiệp nam, cơ hội thăng tiến của nữ giới có phần hẹp hơn.
Để vượt qua được những rào cản này, chị Hiền cho rằng, bản thân người phụ nữ phải nhận thức được những điều kiện cần để làm tốt công việc để chủ động chuẩn bị, trau dồi kiến thức, tích lũy kinh nghiệm. Một kỹ năng quan trọng đối với người nữ lãnh đạo là cần phải rèn luyện kỹ năng tiết chế cảm xúc để không bị chi phối trong công việc. Để làm được điều này, phụ nữ cần sự tự tin phải dám lên tiếng, dám đưa ra quyết định của mình.
Phụ nữ ngày nay ngày càng trở nên độc lập và năng động. Xã hội hiện đại tạo điều kiện để họ có thể tổ chức tốt công việc gia đình trong khi vẫn có thời gian để phát triển các mối quan hệ xã hội. Chị Hiền cho rằng, người phụ nữ càng độc lập thì họ càng làm tốt việc này. “Không nên ôm hết việc gia đình vào người mà phải có sự phân chia hợp lý, khéo léo chia sẻ trách nhiệm với chồng. Muốn bình đẳng thì ít nhất phụ nữ phải độc lập về nhiều thứ, trong đó yếu tố kinh tế là quan trọng”.
Trong công việc, chị Hiền cũng được biết đến là một lãnh đạo biết phản biện, dám bày tỏ quan điểm, chính kiến, ngay cả khi biết rõ ý kiến của mình không giống số đông. Khi được hỏi về điều này chị thừa nhận không phải là không gặp áp lực, nhất là khi phải đưa ra những ý kiến về những mảng công việc quan trọng, nhạy cảm. Chị tâm sự: “Trong trường hợp như vậy, tôi nhận thức cái gì hợp lý và đem lại lợi ích cho đơn vị thì tôi sẽ giữ quan điểm. Bù lại, khi ý kiến của mình được cấp trên chấp thuận, được triển khai có hiệu quả trong đơn vị thì mình thấy rất vui”.
PVFCCo hiện là một đơn vị lớn và hoạt động hiệu quả trong ngành Dầu khí. Công ty hiện có 1.945 cán bộ, công nhân viên (CBCNV), trong đó 632 là nữ giới, chiếm khoảng 32% trong tổng số CBCNV. Được biết, số cán bộ quản lý trong toàn hệ thống PVFCCo có 362 người, trong đó có 32 là nữ, chiếm khoảng 18%. Riêng tại văn phòng tổng công ty, tỷ lệ cán bộ nữ làm quản lý chiếm đến 32%. Đối với một doanh nghiệp có mô hình vừa sản xuất, vừa kinh doanh – phân phối, vừa đầu tư với hàm lượng kỹ thuật, khoa học công nghệ cao thì tỷ lệ nữ CBCNV, nữ cán bộ quản lý như vậy là khá cao. Điều này cho thấy ít có rào cản, định kiến với phụ nữ ở đây. Chị Hiền cho biết ở tổng công ty, nữ CBCNV luôn được được quan tâm, tạo điều kiện với những chính sách thích hợp và được khuyến khích thể hiện, đóng góp ý kiến của mình.
Là lãnh đạo nữ, với nhận thức rằng, cơ hội thăng tiến cho phụ nữ luôn hẹp hơn nam giới nên với vai trò là thành viên trong Ban Thường vụ Đảng ủy, chị Hiền luôn có tiếng nói ủng hộ, thuyết phục đối với việc giới thiệu, đề cử, bổ nhiệm cán bộ nữ ở PVFCCo. Chị cho rằng, chị em khi được tổng giám đốc hoặc Hội đồng Quản trị giới thiệu, đề bạt đều có năng lực, rất có tâm huyết và làm việc với tinh thần cống hiến rất cao, đều xứng đáng nên phải góp phần thuyết phục: “Ban Thường vụ biểu quyết theo nguyên tắc đa số, mình chỉ có 1 phiếu thôi, tuy nhiên khi mình có lập luận hợp lý thì sẽ có sức thuyết phục”. Với vị trí lãnh đạo, chị luôn chủ động tận dụng lợi thế là sự đồng cảm để nhìn vào điểm mạnh của nữ ứng viên và nhìn nhận thấu đáo được những thiệt thòi của phái nữ.
Cũng như bao người vợ, người mẹ khác, ngoài công việc và các mối quan hệ xã hội, chị Hiền cho rằng gia đình vẫn luôn là bến đỗ và là yếu tố nền tảng làm nên thành công và hạnh phúc của người phụ nữ. Chị tâm sự: “Những gì hiện nay tôi có được, tôi luôn cảm thấy may mắn và biết ơn cha mẹ đã luôn tôn trọng, tạo điều kiện, tạo nền tảng giáo dục bài bản, công bằng cho cả con trai và con gái”. Chị cũng bày tỏ sự hài lòng với gia đình nhỏ là chồng và hai con. Với nhận thức trong xã hội Việt Nam, nam giới vẫn còn nặng tâm lý gia trưởng, đàn ông không làm việc nhà nên người phụ nữ cần phải biết tổ chức cuộc sống để gia đình hạnh phúc. “Khi mới cưới, ông xã tôi xác định là không làm việc nhà. Một mặt, tôi tìm cách tổ chức công việc hợp lý, mặt khác dùng biện pháp tâm lý nên dần dần anh ấy đã hiểu và chia sẻ”. Chị cũng cho biết, chồng chị là người có quan điểm khá tiến bộ và luôn ủng hộ, đồng hành với việc chia sẻ thời gian cho công việc của vợ. Theo chị thái độ, cách ứng xử của người phụ nữ trong gia đình là rất quan trọng và chị khẳng định: “Khi ở nhà, tôi đơn giản chỉ là con dâu, là vợ, là mẹ”.
Phó tổng giám đốc Tổng Công ty CP Dịch vụ Tổng hợp Dầu khí (PETROSETCO) Phạm Thị Hồng Điệp:
Cố gắng, phải luôn cố gắng…
Chị Điệp chia sẻ: “Rào cản đối với một doanh nhân nữ trong quá trình làm việc, theo tôi, trước hết đến từ chính bản thân mình nếu không luôn nỗ lực học hỏi để nâng cao trình độ và năng lực, cũng như khả năng thích ứng với mọi hoàn cảnh do yêu cầu công việc đòi hỏi. Sự khó khăn là gấp bội và do đó đòi hỏi sự cố gắng nhiều hơn khi bản thân người phụ nữ còn phải tự mang trên vai mình trách nhiệm chu toàn cho gia đình. Chỉ khi khắc phục được những “rào cản” tự thân ấy, những doanh nhân nữ mới có thể tự tin vượt qua những “rào cản” khác đến từ những quan niệm, đánh giá, thách thức bên ngoài”.
Theo chị Điệp, mỗi người đều có kinh nghiệm sống, kinh nghiệm làm việc riêng thông qua những trải nghiệm của bản thân và sự học hỏi từ những người đi trước. Kinh nghiệm của bản thân chị có được, đó là phải “cố gắng, phải luôn cố gắng”. Và chị cũng mong rằng mỗi chị em phụ nữ, ngoài sự cố gắng của bản thân, cũng sẽ nhận được sự đồng cảm, đồng hành của đồng nghiệp, của gia đình để từ đó có thêm năng lượng và động lực vượt qua các rào cản vốn luôn cam go với mỗi người phụ nữ.
“Tại PETROSETO không có sự “ưu ái” nào chỉ vì bạn là phụ nữ, dù có là lãnh đạo hay không. Bình đẳng như với những nam đồng nghiệp khác, sự ghi nhận và công nhận chỉ có được khi mọi người thực sự nhìn thấy được sự nỗ lực và năng lực của bạn, chính vì thế như đã nhắc tới ở trên, chúng tôi luôn phải cố gắng với chính mình”, chị khẳng định.
Hiện nay, theo chị, để ứng phó với những thử thách khắc nghiệt của môi trường kinh doanh, nhất là kinh doanh dịch vụ như PETROSETCO, mỗi thành viên trong đơn vị đều có sự đóng góp và thể hiện vai trò tương ứng, phù hợp với trách nhiệm và khả năng của mình. Bên cạnh đó tùy vào điểm mạnh, điểm yếu từ đặc thù giới tính, có những lúc phụ nữ sẽ được tiên phong “ra trận”, nhưng cũng có lúc phải lùi lại để những đồng nghiệp nam với những yếu tố mạnh hơn “đứng mũi chịu sào”.
Cả tập thể PETROSETCO vẫn đang tiếp tục xây dựng những lớp gạch cho nền móng thành công chung, trong đó không phân biệt sự đóng góp của những viên gạch to, hay nhỏ, cũng như không có sự so sánh về mức độ cống hiến giữa nam giới và phụ nữ, cấp bậc cao hay thấp. Mà quan trọng hơn cả, phải là chất kết dính giữa từng viên, từng lớp gạch cho một sự phát triển mang tính vững chắc và ổn định. Chị khẳng định, chất kết dính ấy hiện nay ở PETROSETCO chính là tinh thần “Tận tay – Tận tâm” mà đơn vị đang duy trì; khi sự tận lực, tâm huyết, đam mê, trách nhiệm trong mỗi công việc được đảm trách là yếu tố kết nối chủ đạo, trong đó mỗi nữ thành viên đều có thể tự hào về phần đóng góp không kém phần quan trọng cho sự phát triển chung của tổ chức.
Giám đốc PV OIL An Giang thuộc Tổng Công ty Dầu Việt Nam (PV OIL) Trương Thị Nga:
Luôn cảm ơn sự chia sẻ và đồng hành của gia đình…
Chị Trương Thị Nga – Giám đốc PV OIL An Giang chân thành chia sẻ, phụ nữ làm việc trong ngành kinh doanh xăng dầu khá vất vả, nhất là chị em làm theo ca, phải cố gắng sắp xếp thời gian, tổ chức cuộc sống sao cho thật tốt để vừa hoàn thành công việc cơ quan vừa có thời gian chăm lo cho gia đình, con cái, nhất là những chị em làm cửa hàng trưởng. Chị cho rằng, không chỉ ở PV OIL An Giang mà cả những nữ cửa hàng trưởng hay các nữ nhân viên lao động ở các chi nhánh khác của PV OIL đều có những áp lực không nhỏ trong vai trò của mình. Tuy nhiên, bằng tình yêu nghề và niềm đam mê công việc thì dần dần các chị em cũng khắc phục được những khó khăn, thử thách và vượt qua nhiều rào cản khác.
Theo chị, phụ nữ làm kinh doanh có những phẩm chất lợi thế riêng như chi tiết hơn, lo xa hơn nên khả năng quản trị và phòng ngừa rủi ro tốt hơn. Đặc biệt kinh doanh xăng dầu trong giai đoạn khó khăn hiện nay, khi giá cả xăng dầu biến động liên tục, áp lực từ xã hội về ngành kinh doanh đặt thù này ngày càng lớn thì thuộc tính thiên bẩm của người phụ nữ như sự chịu đựng, sự mềm mỏng, kiên trì được phát huy khiến họ giữ thăng bằng tốt hơn nam giới.
PV OIL An Giang là đơn vị tiêu biểu trong hệ thống kinh doanh xăng dầu của PV OIL với vai trò thuyền trưởng là một nữ lãnh đạo. Trong những năm qua, PV OIL An Giang luôn hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ mà Tổng công ty đã giao. Có được những thành quả đó, ngoài sự quan tâm, chỉ đạo sát sao của Ban lãnh đạo Tổng công ty PV OIL, sự cố gắng của Ban giám đốc PV OIL An Giang thì phải kể đến sự đóng góp to lớn của hơn 20% lao động nữ trong tập thể lao động gần 100 người của đơn vị.
Trên cương vị lãnh đạo ở đơn vị, bản thân là phụ nữ nên chị hiểu được những khó khăn, vất vả mà chị em phải trải qua nên luôn chia sẻ và động viên chị em mỗi khi gặp khó khăn, thử thách. Đồng thời, PV OIL An Giang luôn có chính sách khuyến khích, khen thưởng đối với người lao động có thành tích tốt, những cửa hàng có doanh số cao. Đó chính là chất xúc tác, là chất men kích thích tinh thần hăng say lao động của mọi người, trong đó có các chị em.
Còn về mặt gia đình, trao đổi với chúng tôi, chị nói: “Hạnh phúc hay không phần lớn do mình. Việc kinh doanh cũng là xây dựng kinh tế cho gia đình, đảm bảo hạnh phúc cho con cái. Điều này là chia sẻ ở cả hai phía, cả vợ, cả chồng, không vai trò của ai là không quan trọng. Khi người đàn ông ra ngoài, người phụ nữ ủng hộ và ngược lại. Nếu xuất phát từ cảm thông và chia sẻ, mọi mâu thuẫn đều được hóa giải”. Theo chị chăm sóc doanh nghiệp và chăm sóc gia đình là hai nhiệm vụ mà các chị em phải gánh vác. Hạnh phúc trong gia đình cũng là sự đảm bảo cho quá trình phát triển sự nghiệp của người phụ nữ.
Đến thời điểm này, chị cho rằng thật may mắn vì ông xã cũng là một Giám đốc doanh nghiệp nên luôn cảm thông và chia sẻ với công việc của chị. Đó chính là động lực vô cùng quan trọng cho chị tiếp tục làm việc, cống hiến. Đồng thời chị cũng khẳng định, trong xã hội hiện nay, vai trò của phụ nữ ngoài xã hội ngày càng được nâng cao và được đánh giá đúng mức. Phụ nữ làm lãnh đạo không còn quá xa lạ trong xã hội Việt Nam, tuy nhiên vẫn còn đó những rào cản, những định kiến đối với nữ giới không hề nhỏ. Do đó, để vai trò phụ nữ ngày càng được nâng cao, cũng như cơ hội thăng tiến của phụ nữ ngày càng lớn thì cần rất nhiều sự chia sẻ từ gia đình và người thân. Và rộng hơn nữa là Nhà nước có những chính sách an sinh xã hội để hỗ trợ, tạo điều kiện cho phụ nữ có thời gian, sức lực tập trung nhiều hơn cho công việc và vẫn đảm bảo một gia đình yên ấm, hạnh phúc.
Đốc công kế hoạch Phòng Kỹ thuật Công ty Khí Cà Mau Nguyễn Thị Thanh:
Phải biết tạo cái duyên cho mình!
Trong ngành Dầu khí nói chung và ngành công nghiệp khí nói riêng, do đặc thù môi trường làm việc tiềm ẩn nguy cơ cháy nổ và độc hại cao. Đặc biệt, bộ phận vận hành làm việc theo ca (ca đêm 12 tiếng) nên không khuyến khích nữ làm việc trong bộ phận sản xuất. Ở Công ty Khí Cà Mau, số lượng nhân viên nữ không nhiều (13 nữ/97 CBCNV). Tôi nghĩ, đây cũng là hạn chế cho các bạn nữ học ngành kỹ thuật như mình. Tuy nhiên, nếu đã được làm việc trong các công ty ngành dầu khí thì lao động nữ nói riêng cũng như người lao động dầu khí nói chung có nhiều thuận lợi vì đây là môi trường làm việc năng động, có cơ hội học hỏi và thể hiện hết khả năng của mình, có các chế độ phúc lợi xã hội rất tốt cho CBCNV.
Bên cạnh những thuận lợi đó, thì do môi trường làm việc chuyên nghiệp, nên bản thân tôi, cũng như những người lao động dầu khí phải luôn phấn đấu, trau dồi kiến thức, rèn luyện tác phong nhanh nhẹn, tính kỷ luật cao để đáp ứng yêu cầu công việc với cường độ cao và không để bị tụt hậu.
Tôi quan niệm rằng, người phụ nữ hiện đại trước tiên cần có sự độc lập về suy nghĩ và tài chính, tạo được giá trị riêng cho bản thân bằng cách chuẩn bị cho mình vốn kiến thức nhất định. Bên cạnh đó, phải luôn biết quan tâm, chia sẻ với mọi người; biết chăm lo vẻ ngoài tươm tất, gọn gàng để tạo nên cái duyên cho mình vì bản thân phụ nữ là tượng trưng cho cái đẹp!
Nữ CBCNV Công ty Khí Cà Mau tham gia trong hầu hết các hoạt động của công ty, trong đó có 2 nữ là trưởng, phó phòng trên tổng số 10 cán bộ lãnh đạo của các phòng trong công ty. Ngoài ra, có 1 nữ trong Ban Chấp hành Công đoàn và một nữ là Bí thư Chi đoàn. Số lượng nữ được vinh dự đứng trong hàng ngũ của Đảng khá cao 6/13 nhân viên nữ. Các nữ lao động đa số đều có trình độ đại học, có nhiều đóng góp vào hoạt động sản xuất kinh doanh của công ty, đạt nhiều danh hiệu và thành tích thi đua hàng năm.
Lao động nữ của công ty được hưởng đầy đủ các chế độ chính sách theo quy định của Nhà nước. Vào các ngày Quốc tế Phụ nữ và Phụ nữ Việt Nam, lãnh đạo công ty và công đoàn luôn tổ chức nhiều hoạt động như đi du lịch, các hội thảo chuyên đề về phụ nữ… Điều này thể hiện sự quan tâm của lãnh đạo đến đời sống của chị em trong công ty. Đặc biệt, công ty còn tổ chức các cuộc thi cắm hoa, nấu ăn nhân Ngày Phụ nữ Việt Nam nhưng chỉ dành riêng cho các nam CBCNV để các anh cùng chia sẻ và hiểu thêm những công việc hằng ngày của chị em. Những tác phẩm trong cuộc thi của các anh dù chưa được hoàn hảo nhưng là món quà đặc biệt dành cho chị em trong những ngày kỷ niệm này. Ngoài ra, lãnh đạo cũng rất quan tâm tạo điều kiện cho chị em thường xuyên tham gia các hoạt động văn nghệ, thể thao để duy trì sức khỏe và làm phong phú thêm đời sống tinh thần, góp phần tích cực cho hoạt động sản xuất kinh doanh.
Thiên Thanh – Mai Phương (thực hiện)
