Cuối tháng 2/2021, phong trào “75 nghìn sáng kiến vượt khó, phát triển” được Tổng Liên đoàn Lao động (LÐLÐ) Việt Nam phát động. Tính riêng trong ngành Dầu khí Việt Nam, đã có hàng nghìn sáng kiến, ý tưởng sáng tạo được gửi tới Tổng LĐLĐ. Trong đó, sáng kiến “Giải pháp tối đa công suất cụm phân xưởng Naphtha để tăng khả năng sản xuất xăng và tăng tính linh động chế biến các loại dầu thô nhập ngoại tại NMLD Dung Quất” của kỹ sư Đinh Văn Nhân và các cộng sự tại Công ty CP Lọc hoá dầu Bình Sơn (BSR) đã lọt vào vòng chung kết.
Sáng tạo từ thực tiễn công việc
Trong cấu hình công nghệ của NMLD Dung Quất, cụm phân xưởng Naphtha gồm phân xưởng NHT với công suất thiết kế 23.500 BPSD (tương đương 156 m3/h), phân xưởng ISOM 6.500 BPSD (tương đương 43 m3/h) và CCR 21.100 BPSD (tương đương 140 m3/h). Cụm phân xưởng này có nhiệm vụ xử lý và chế biến nguồn Naphtha có chỉ số Octan thấp từ phân xưởng chưng cất dầu thô CDU thành các sản phẩm trung gian Reformate và Isomerate có chỉ số Octan cao làm cấu tử chính để phối trộn Xăng thương phẩm.
Trong quá trình vận hành, đội ngũ kỹ sư nhận thấy có sự mất cân bằng công suất thiết kế giữa các phân xưởng dẫn đến công suất chung của cụm Naphtha bị hạn chế, chưa khai thác hết công suất dư của phân xưởng ISOM và CCR. Điều này dẫn đến việc sản xuất lượng xăng có chỉ số Octan cao từ cụm phân xưởng Naphtha bị hạn chế, không đáp ứng kịp nhu cầu xăng trong nước ngày càng tăng, đặc biệt là xăng Mogas 95. Đồng thời không tăng được tính linh động trong việc lựa chọn, chế biến các dầu thô mới có phân đoạn Naphtha cao và giá cạnh tranh để thay thế dần nguồn dầu thô trong nước đang giảm sản lượng khai thác.
Trước thực trạng đó, ban lãnh đạo BSR đã giao nhiệm vụ cho một nhóm kỹ sư nghiên cứu, đánh giá khả năng tăng công suất của cụm phân xưởng Naphtha. Kỹ sư Đinh Văn Nhân, Tổ trưởng cụm Naphtha, Ban Nghiên cứu & Phát triển của BSR cho biết, giải pháp này các anh bắt đầu nghiên cứu, ứng dụng từ năm 2015-2020, mỗi năm tăng 5-10% công suất để có đủ thời gian đánh giá tính ổn định của hệ thống trước khi tiến hành thử nghiệm bước tăng tiếp theo. Để tăng được công suất các phân xưởng cao hơn công suất thiết kế, BSR đã kết hợp triển khai đồng thời nhiều giải pháp cải tiến kỹ thuật do các kỹ sư của BSR tự nghiên cứu, thực hiện như đánh giá giới hạn thiết bị, công nghệ, xúc tác, mô phỏng điều kiện vận hành, tính toán thủy lực hệ thống, thiết kế các cải hoán nhỏ… nhằm khắc phục các hạn chế, giới hạn vận hành khi tăng công suất.
Nhóm tác giả “Giải pháp tối đa công suất cụm phân xưởng Naphtha để tăng khả năng sản xuất xăng và tăng tính linh động chế biến các loại dầu thô nhập ngoại tại NMLD Dung Quất” trao đổi công việc
Công việc của anh Nhân luôn bận rộn với các vấn đề giám sát và tư vấn vận hành bao gồm khởi động, dừng và vận hành bình thường các phân xưởng thuộc phạm vi được phân công phụ trách (CDU-KTU-NHT-CCR-ISOM). Anh cùng với các đồng nghiệp nghiên cứu, đưa giải pháp khắc phục các vấn đề kỹ thuật liên quan đến kỹ thuật công nghệ; nghiên cứu cải tiến, tối ưu hóa công nghệ; phối hợp thực hiện các công tác Bảo dưỡng tổng thể, nâng cấp mở rộng nhà máy, phân xưởng, cải hoán thiết bị; xây dựng, soát xét quy trình liên quan đến kỹ thuật công nghệ và đào tạo chuyên môn kỹ thuật công nghệ.
Trong suốt quá trình thực hiện giải pháp, kỹ sư Đinh Văn Nhân và nhóm cộng sự gặp rất nhiều khó khăn, bởi đây là một trong những cụm phân xưởng chính trong nhà máy, có công nghệ phức tạp và điều kiện vận hành khá khắc nghiệt, nhiệt độ lò phản ứng trên 500 độ C, áp suất trên 30 bar… nên các thay đổi cần phải được đánh giá kỹ lưỡng để đảm bảo an toàn vận hành, đặc biệt khi vận hành ở công suất lên cao hơn nhiều so với thiết kế ban đầu. Tuy nhiên trong suốt quá trình nghiên cứu, nhóm kỹ sư đã được sự đồng hành, khích lệ động viên của các cấp lãnh đạo công ty, có sự hợp tác rất tốt giữa các ban chuyên môn đồng thời lan toả được sự mạnh dạn và đam mê nghiên cứu của các kỹ sư trong nhóm.
Sau thời gian dài nghiên cứu và được đưa vào ứng dụng trong thực tế vận hành sản xuất, cụm phân xưởng Naphtha NHT-CCR-ISOM có thể vận hành đến 135% công suất thiết kế, giúp nhà máy tăng sản lượng sản xuất xăng, đặc biệt tăng tỷ lệ xăng Mogas 95/Mogas 92 từ 47%/53% lên 77%/23%, đồng thời giúp gia tăng cơ hội chế biến và thử nghiệm dầu thô ngoại nhập có thành phần phân đoạn Naphtha cao, góp phần đem lại hiệu quả kinh tế cao cho BSR, ước tính hơn 15 triệu USD/năm.
BSR luôn khuyến khích sáng tạo trong công việc
Kỹ sư Đinh Văn Nhân đã có 19 năm gắn bó với NMLD Dung Quất. Và với tính sáng tạo cùng một niềm yêu nghề sâu sắc, anh Nhân cũng với những kỹ sư của NMLD Dung Quất đã ngày càng hoàn thiện, cải tiến các bộ phận, chi tiết để nhà máy hoạt động an toàn, ổn định và hiệu quả. Nhiều năm liền kỹ sư Đinh Văn Nhân nhận được những thành thích đáng khích lệ như Chiến sĩ thi đua cơ sở, Bằng khen tỉnh Quảng Ngãi, Bằng khen Tập đoàn Dầu khí Việt Nam, Chiến sĩ thi đua Bộ Công Thương… Đồng thời, với những đóng góp của mình, anh còn được đánh giá là công đoàn viên xuất sắc của Công ty Lọc Hóa dầu Bình Sơn. Cái tâm yêu nghề, yêu công việc mình lựa chọn và yêu Nhà máy Lọc dầu Dung Quất – nơi anh Đinh Văn Nhân được phát huy khả năng của mình đã làm anh thêm nhiều động lực cống hiến cho BSR.
 |
Toàn cảnh NMLD Dung Quất
“Giải pháp tối đa công suất cụm phân xưởng Naphtha để tăng khả năng sản xuất xăng và tăng tính linh động chế biến các loại dầu thô nhập ngoại tại NMLD Dung Quất” chỉ là một trong rất nhiều giải pháp sáng tạo của tập thể người lao động, kỹ sư BSR trong suốt quá trình hình thành và phát triển của công ty. Các tác giả của giải pháp này chia sẻ rằng, họ luôn cảm thấy hạnh phúc và may mắn khi có được cơ hội làm việc tại BSR để có thể phát huy sự sáng tạo, cùng các đồng nghiệp nghiên cứu các giải pháp đem lại hiệu quả cả về mặt kỹ thuật và kinh tế cho công ty. Đây là giải pháp duy nhất của ngành Dầu khí lọt vào vòng chung kết của phong trào “75 nghìn sáng kiến vượt khó, phát triển” do Tổng LĐLĐ Việt Nam phát động từ tháng 2/2021. Trước đó, giải pháp này đã được BSR công nhận là sáng kiến cấp cơ sở, đề xuất công nhận sáng kiến cấp Tập đoàn.
Bà Khuất Thị Lê, Chủ tịch Công đoàn BSR cho biết: “Nhận thức rõ ý nghĩa “Càng khó khăn, càng sáng tạo” của chương trình “75 nghìn sáng kiến vượt khó, phát triển” trong bối cảnh hiện nay, người lao động BSR đã không ngừng đổi mới, sáng tạo, đưa ra các sáng kiến tiết kiệm, chống lãng phí, nâng cao năng suất lao động, giảm chi phí sản xuất – kinh doanh, cải tiến chất lượng sản phẩm dịch vụ hiện có, cải tiến công tác quản lý, hoạt động tác nghiệp, nâng cao độ tin cậy, độ bền, giảm nguy cơ gây sự cố và hư hỏng, tăng hiệu quả sử dụng công cụ, máy móc, thiết bị, dây chuyền, hệ thống công nghệ, nâng cao điều kiện an toàn lao động, cải thiện điều kiện làm việc, duy trì và nâng cao sức khỏe người lao động, bảo vệ môi trường, nâng cao hình ảnh, uy tín của công ty”.
Nói về phong trào sáng tạo của công ty, ông Nguyễn Văn Hội, Chủ tịch HĐQT BSR chia sẻ: “Trong giai đoạn từ 2015 – 2020, chỉ tính riêng các sáng kiến trong cụm 16 công trình “Các giải pháp ứng dụng khoa học công nghệ tối ưu hóa quá trình sản xuất của Nhà máy lọc dầu Dung Quất nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động và năng lực cạnh tranh của BSR” đã đem lại lợi ích kinh tế khoảng 4.200 tỷ đồng. Từ thời điểm 2021 trở đi, trong bối cảnh dịch Covid-19 bùng nổ, cùng với sự cạnh tranh khốc liệt của thị trường xăng dầu và các yêu cầu về nâng cao chất lượng sản phẩm, công ty được dự báo là bước vào giai đoạn rất khó khăn. Do vậy, công tác nghiên cứu khoa học, sáng kiến sáng tạo càng cần được đẩy mạnh để đưa ra những giải pháp giúp công ty tiết kiệm, vượt khó”.
Nửa đầu năm 2021, BSR đạt lợi nhuận sau thuế khoảng 3.580 tỷ đồng, trong đó phải kể đến những đóng góp không nhỏ của công tác sáng kiến – cải tiến, giúp NMLD Dung Quất đa dạng nguồn dầu thô đưa vào chế biến, tối ưu hóa công nghệ – năng lượng, tạo ra nhiều sản phẩm giá trị có tính cạnh tranh cao góp phần nâng cao năng suất và hiệu quả SXKD. BSR cũng đã tích cực tham gia Chương trình “75.000 sáng kiến, vượt khó, phát triển” của Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam phát động. Chương trình đã ghi nhận 170 sáng kiến của 93 tác giả tham gia dự thi từ BSR, là đơn vị có số lượng sáng kiến dự thi nhiều nhất trong Tập đoàn Dầu khí Việt Nam.
Thanh Hiếu
