PVChem: Đã sẵn sàng cho bước chuyển mình mới

Kỹ sư kiểm tra và vận hành Nhà máy Điện mặt trời Cam Lâm

Linh hoạt và hiệu quả

Khi nhìn vào kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh (SXKD) của Tổng công ty Hóa chất và Dịch vụ Dầu khí (PVChem) trong giai đoạn 2015-2020 sẽ thấy một điều khá thú vị khi tổng sản lượng sản xuất giảm hơn 1/3 nhưng doanh thu và nộp ngân sách Nhà nước vẫn vượt, vượt cao hơn kế hoạch.

Ngay khi cuộc khủng hoảng giá dầu năm 2014 có dấu hiệu manh nha, PVChem đã có sự chuẩn bị cho một giai đoạn khó khăn. Đồng thời đây cũng chính là giai đoạn chuẩn bị tốt nhất cho một cuộc tái cơ cấu toàn diện để phát triển trong tương lai.

Giá dầu thô trên thị trường thế giới biến động theo chiều hướng tiêu cực với mức giá thấp nhất trong thời gian dài. Đặc biệt là từ cuối năm 2019 đến nay, do ảnh hưởng tác động kép của đại dịch Covid-19 và giá dầu sụt giảm sâu, khiến cho hoạt động SXKD của PVChem gặp rất nhiều khó khăn, đặc biệt là số lượng giếng khoan PVChem cung cấp dịch vụ giảm mạnh trong giai đoạn này. Đó là chưa kể đến sự cạnh tranh khốc liệt từ các nhà thầu dầu khí nước ngoài, PVChem không còn độc chiếm 100% thị trường cung cấp dịch vụ dung dịch khoan đã gây nên áp lực lớn trong lĩnh vực cung cấp hóa phẩm dung dịch khoan cho các nhà thầu dầu khí.

Về lĩnh vực kinh doanh, với việc bị cắt giảm sản lượng bao tiêu hạt nhựa polypropylene (PP) của Nhà máy Lọc dầu Dung Quất từ 1.700 tấn/tháng xuống còn 100 tấn/tháng dẫn tới doanh thu từ mảng kinh doanh hạt nhựa sụt giảm mạnh trong năm 2018 và 2019. Mặt khác, việc kinh doanh hóa chất cho các nhà thầu khoan thăm dò, khai thác dầu khí tại Việt Nam liên tục giảm thấp, dừng giãn các dự án đi đôi với mức độ cạnh tranh gay gắt (nhà thầu dung dịch khoan nước ngoài sẵn sàng chịu lỗ để chiếm lĩnh thị trường) đã đẩy tỷ lệ trúng thầu của PVChem xuống thấp. Đây là một khó khăn rất lớn trong việc đảm bảo được mục tiêu doanh thu mà PVChem đã đặt ra.

Hai vấn đề chính nêu trên đã đặt PVChem vào tình huống nan giải cực độ. Quyết định “làm cái thị trường cần, đồng thời tiết giảm tuyệt đối những gì thị trường không mong đợi”, ban lãnh đạo PVChem đã chuyển hướng tập trung vào lĩnh vực dịch vụ thế mạnh, có thể làm ngay và sinh lợi nhuận để bám trụ trong tình hình mới. Chính vì vậy, sản lượng sản xuất các sản phẩm chủ lực trong vài thập niên qua của PVChem là hóa phẩm, dung dịch khoan dầu khí đã được tiết giảm tối đa. Đồng thời tăng cường các dịch vụ công nghệ cao như làm sạch môi trường công nghiệp, nâng cao hệ số thu hồi dầu, nâng cao hệ số an toàn, độ bền tại các công trình dầu khí, bảo trì bảo dưỡng kỹ thuật…

Tôi chợt nhớ lại cách đây vài năm, trong một lần phỏng vấn nguyên Chủ tịch HĐQT Tổng công ty Dung dịch Khoan và Hóa phẩm Dầu khí (DMC) Nguyễn Ngọc Khánh, ông đã chia sẻ rằng, bất cứ ngành dịch vụ kỹ thuật cao nào, đặc biệt là ngành hóa chất xử lý môi trường đều phải có sự chuẩn bị nhiều năm. Trong đó, khó khăn nhất là việc chuyển giao công nghệ, nghiên cứu các hóa phẩm, xúc tác phù hợp nhất đối với Việt Nam.

Để có một đội ngũ nhân sự chuyên sâu về xử lý làm sạch môi trường như hiện nay, PVChem đã cử nhiều đợt cán bộ kỹ thuật đi học tập dài hạn ở nước ngoài. Sau đó tiến hành thực nghiệm tại nhiều công trình dầu khí trong nước. Đến nay, đội ngũ kỹ thuật và các sản phẩm của PVChem không những có thể xử lý các vấn đề gây ra ô nhiễm do sản xuất công nghiệp mà còn có thể vận hành các trung tâm xử lý nước thải, chất thải công nghiệp một cách hiệu quả, tiết kiệm chi phí nhất cho các đối tác.

Lĩnh vực dịch vụ công nghiệp PVChem đang tập trung phát triển, đã đạt được nhiều kết quả tích cực tại các dự án lớn như Dự án Lọc hóa dầu Dung Quất, Nghi Sơn. PVChem đang tập trung triển khai công tác tìm kiếm thị trường tại một số dự án mới của Tập đoàn và ngoài ngành. Một số dự án lớn của PVChem như Nhà máy Hóa phẩm Dầu khí Cái Mép, Dự án căn cứ dịch vụ của PVChem tại cảng Vietsovpetro, tổng kho tại Dung Quất và Dự án đầu tư hệ thống thiết bị làm sạch chủ yếu phục vụ ngành Dầu khí vẫn đang hoạt động tốt và góp phần nâng cao hiệu quả cho các đơn vị trong ngành Dầu khí.

Liên danh PVChem-Dongil cẩu cyclone mới lên vị trí để thi công hàn, đắp bê tông tại Nhà máy Lọc dầu Dung Quất

Kết quả về doanh thu hợp nhất 13.136 tỉ đồng (đạt 106% kế hoạch 5 năm), trong đó tổng giá trị đầu tư đạt 65,0 tỉ đồng (hợp nhất toàn tổng công ty). Giai đoạn 2016-2020, PVChem đã tập trung phát triển các lĩnh vực SXKD chính, cơ cấu các lĩnh vực kinh doanh, dịch vụ, tìm kiếm thị trường tiêu thụ sản phẩm, dịch vụ mới, cũng như nghiên cứu sản xuất các sản phẩm mới nhằm nâng cao công suất của Nhà máy Hóa phẩm Dầu khí Cái Mép. Do vậy, giai đoạn này PVChem đã đảm bảo được mục tiêu doanh thu theo kế hoạch (nộp ngân sách Nhà nước vượt mức kế hoạch, đạt 739,8 tỉ đồng, đạt 147% kế hoạch).

Trong giai đoạn này, PVChem đã từng bước hoàn thiện chuỗi cung cấp sản xuất, kinh doanh và dịch vụ để từng bước mở rộng, phát triển cung cấp các sản phẩm, dịch vụ ra thị trường ngoài ngành. Cùng với đó, PVChem tiếp tục khai thác được thế mạnh của lĩnh vực cốt lõi là dịch vụ dung dịch khoan phục vụ cho các dự án thăm dò, khai thác dầu khí tại Việt Nam. Đặc biệt, nhờ sự chuẩn bị kỹ lưỡng và tầm nhìn xa, PVChem đang sở hữu một đội ngũ kỹ thuật, quản lý trẻ, được đào tạo chuyên sâu, kinh nghiệm phong phú và nhiệt huyết để phát triển các lĩnh vực sản xuất, kinh doanh và dịch vụ mới. Qua đó PVChem đã khẳng định được vị thế và uy tín trong lĩnh vực kinh doanh, sản xuất, dịch vụ, hóa kỹ thuật.

Hướng đi nào cho PVChem?

Xuyên suốt giá trị của ngành Dầu khí thế giới, bên cạnh các doanh nghiệp thăm dò khai thác, chế biến dầu khí luôn có các doanh nghiệp dịch vụ dầu khí chuyên nghiệp đem lại giá trị gia tăng lớn cho ngành công nghiệp có giá trị lớn nhất thế giới này. Với chiến lược trở thành nhà cung cấp dịch vụ và sản phẩm hóa kỹ thuật chuyên nghiệp hàng đầu tại Việt Nam, PVChem đang nỗ lực nắm bắt cơ hội, tìm ra đường đột phá trong tương lai.

Chiến lược phát triển của ngành Dầu khí đến năm 2025 và định hướng đến 2035 với quan điểm phát triển “Tập trung đẩy mạnh phát triển những lĩnh vực kinh doanh cốt lõi, bao gồm thăm dò, khai thác dầu khí, lọc hóa dầu, sản xuất điện khí và dịch vụ kỹ thuật dầu khí là những lĩnh vực gắn liền với chuỗi giá trị dầu khí, nằm trong thế mạnh của Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (Petrovietnam)”.

Kỹ sư DMC-WS thực hiện pha trộn hóa chất tại căn cứ hóa chất PVChem tại cảng Vietsovpetro

Là đơn vị thành viên của Petrovietnam, được sự hỗ trợ mạnh mẽ của Tập đoàn và các đơn vị thành viên, PVChem tiếp tục khai thác được thế mạnh của lĩnh vực cốt lõi là dịch vụ dung dịch khoan phục vụ cho các dự án thăm dò, khai thác dầu khí tại Việt Nam. PVChem có lĩnh vực dung dịch khoan và dịch vụ giếng khoan đảm bảo đủ uy tín làm nền tảng để phát triển; có đội ngũ nhân lực đủ trình độ đáp ứng trong lĩnh vực hóa chất, dịch vụ hóa kỹ thuật. PVChem là đơn vị dịch vụ hóa kỹ thuật có cơ sở vật chất trải đều trên những vùng trọng điểm của ngành Dầu khí trên cả nước. Đây là cơ sở vững chắc để PVChem hoàn thiện hơn chuỗi cung cấp sản xuất, kinh doanh và dịch vụ để từng bước mở rộng, phát triển cung cấp các sản phẩm, dịch vụ ra thị trường ngoài ngành.

Hiện nay, thị trường của các lĩnh vực trọng điểm PVChem đang cung cấp như: dịch vụ dung dịch khoan, dịch vụ giếng khoan, dịch vụ công nghiệp (làm sạch, bảo dưỡng sửa chữa, xử lý môi trường…) và các sản phẩm do PVChem sản xuất có nhu cầu ngày càng cao. Nhiều đối tác trong, ngoài nước đã và đang quan tâm, mong muốn hợp tác phát triển mở rộng SXKD cùng PVChem.

Giá dầu có khả năng tăng trưởng dẫn đến các hoạt động dầu khí của thế giới và của Petrovietnam tiếp tục được duy trì và phát triển ở trong và ngoài nước tạo nhu cầu cung cấp dịch vụ cho các đơn vị như PVChem. Dịch vụ cốt lõi của PVChem nằm trong định hướng phát triển dịch vụ kỹ thuật cao của Petrovietnam và PVChem có đủ năng lực để phát triển.

Nhu cầu về hóa chất, xúc tác, khí công nghiệp của ngành Dầu khí tương đối lớn, ước tính doanh thu hàng nghìn tỉ đồng/năm. Trong đó các công ty nước ngoài cung cấp khoảng 65%, các công ty trong nước khoảng 20%, thị phần của PVChem hiện nay chỉ khoảng 15%, do đó dư địa cho PVChem phát triển còn rất lớn.

Sản phẩm Silicar Flour tại Nhà máy Hóa phẩm Dầu khí Cái Mép

Bên cạnh đó, kinh tế, dịch vụ và công nghiệp trong nước đang phát triển, làm tăng nhu cầu dịch vụ xử lý nước công nghiệp, tư vấn đầu tư – vận hành hệ thống xử lý nước thải, chất thải công nghiệp và nâng cao hệ số hiệu quả các nhà máy điện, dệt, hóa chất… Xác định rõ cơ sở và nắm bắt chính xác cơ hội nêu trên, lãnh đạo PVChem đã xác định xây dựng và phát triển PVChem thành nhà cung cấp chuyên nghiệp dịch vụ hóa kỹ thuật, nhà sản xuất – kinh doanh các sản phẩm hóa chất, hóa dầu hàng đầu tại Việt Nam và trong khu vực, có uy tín trong nước và quốc tế. PVChem đặt mục tiêu phát triển cao tốc trong những năm tới với mức tăng trưởng lợi nhuận bình quân 10-15% (giai đoạn 2016-2025) và khoảng 15-20% (giai đoạn 2026-2035).

Từ sự chuẩn bị kỹ lưỡng và tâm thế chủ động, về lĩnh vực dịch vụ, PVChem sẽ phát triển đa dạng các loại hình dịch vụ. Trong đó, tiếp tục duy trì cung cấp dịch vụ dầu khí cho khâu đầu (dịch vụ cung cấp dung dịch khoan, dịch vụ tăng cường thu hồi dầu (EOR), triển khai phát triển dịch vụ khâu sau, đầu tư vào máy móc thiết bị và nhân sự, tham gia sâu, rộng vào các hoạt động bảo dưỡng sửa chữa trong các nhà máy lọc dầu – điện, đạm và các công trình khí.

Hàn SV 1504 tại Phân xưởng RFCC

Về lĩnh vực kinh doanh, PVChem đặt ra định hướng đẩy mạnh phát triển các loại hình kinh doanh và các sản phẩm phục vụ trong và ngoài ngành Dầu khí như kinh doanh hóa chất dầu khí, thiết bị dầu khí, khoáng sản… Trong đó, tiếp tục duy trì và phát triển kinh doanh hóa chất trong ngành, tập trung vào hóa chất lọc dầu, dịch vụ hóa chất khai thác, hóa chất khoan và phân phối, kinh doanh các sản phẩm hóa dầu, kinh doanh nội địa và quốc tế. Xuất khẩu một số sản phẩm PVChem có thế mạnh về dung dịch khoan và hóa phẩm dầu khí. Đặc biệt, PVChem sẽ ngày càng hoàn thiện nghiên cứu và phát triển các sản phẩm sản xuất gắn liền với lĩnh vực dịch vụ, tạo dây chuyền đồng bộ và khép kín.

Theo Chủ tịch HĐQT PVChem Trương Đại Nghĩa: “Chiến lược phát triển của PVChem là lấy việc cung cấp sản phẩm, dịch vụ phục vụ các đơn vị trong Petrovietnam làm trọng tâm. Lấy mở rộng sản xuất các sản phẩm hóa phẩm dầu khí làm nền tảng bền vững, là mục tiêu quyết định sự phát triển sản xuất. Chúng tôi đã và đang triển khai gói giải pháp về quản trị, theo đó các giải pháp về tổ chức sản xuất, kinh doanh và dịch vụ, giải pháp về đầu tư và nghiên cứu phát triển… đều được tích cực thực hiện và đem lại hiệu quả cao. Với số vốn đầu tư dự kiến khoảng 535 tỉ đồng vào 4 công ty liên doanh, PVChem sẽ có một diện mạo mới, cân bằng hơn, năng động hơn để phát triển bền vững hơn”.

Có thể thấy rằng, với 30 năm xây dựng và phát triển, PVChem đã khẳng định được vị thế và uy tín trong lĩnh vực kinh doanh, sản xuất, dịch vụ, hóa kỹ thuật. Hơn thế nữa, việc tái cơ cấu thành công khi bộ máy tổ chức tại Công ty mẹ được rút gọn theo hướng chuyên môn hóa, tăng cường và nâng cao tính tự chủ trong công tác quản lý, điều hành hoạt động SXKD trong toàn tổng công ty, cộng thêm có đội ngũ lao động trẻ, nhiệt huyết, chuyên môn cao, PVChem đã sẵn sàng để phát triển các lĩnh vực SXKD và dịch vụ mới cũng như phát triển lên một tầm cao mới.

Tùng Dương