Xuất phát từ mong ước của Chủ tịch Hồ Chí Minh cách đây đúng 65 năm, vượt qua nhiều giai đoạn khó khăn, gian khổ, ngành Dầu khí Việt Nam đã từng bước phát triển trở thành một ngành kinh tế quan trọng, đóng góp to lớn cho sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Trên hành trình đi từ “không” đến “có” đã ghi dấu những bản lĩnh, khát vọng đầy tự hào của các thế hệ “những người đi tìm lửa”.
Từ tầm nhìn thiên tài của Chủ tịch Hồ Chí Minh
Ngày 23/7/1959, trong chuyến thăm chính thức Liên Xô, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã tới khu công nghiệp dầu khí Bacu (Azerbaijan). Tại đây, Người đề nghị: “Sau khi Việt Nam kháng chiến thắng lợi, Liên Xô nói chung và Azerbaijan nói riêng phải giúp đỡ Việt Nam khai thác và chế biến dầu khí, xây dựng được những khu công nghiệp dầu khí mạnh…”. Tầm nhìn xa trông rộng và mong ước của Người đã trở thành khát vọng, niềm tin và mục tiêu phấn đấu của bao thế hệ những “người đi tìm lửa”. Đó là kim chỉ nam xuyên suốt trong sự chỉ đạo của Đảng, Chính phủ, trong các nghị quyết của Bộ Chính trị về chiến lược phát triển ngành Dầu khí Việt Nam trong 65 năm qua.
Đoàn Thăm dò Dầu lửa 36 trực thuộc Tổng cục Địa chất được thành lập ngày 27/11/1961 với nhiệm vụ tiến hành tìm kiếm, thăm dò dầu hỏa và khí đốt trên phạm vi nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa. Sự ra đời của Đoàn Dầu lửa 36 khi đất nước đang dốc toàn sức cho cuộc kháng chiến gian khổ và phải triển khai tìm kiếm dầu khí dưới bom đạn của đế quốc Mỹ thể hiện sự quyết tâm rất lớn của Đảng, Chính phủ thực hiện mong ước của Bác Hồ kính yêu. Đây cũng là tổ chức tiền thân của Tập đoàn Dầu khí Quốc gia Việt Nam (Petrovietnam) sau này.
Hành trình đi từ “không” đến “có”
Trong 65 năm qua, vượt qua khó khăn, gian khổ, những thế hệ người lao động Dầu khí luôn mang trong mình khát vọng, hoài bão “tìm dầu để làm giàu cho Tổ quốc”. Đến nay, Petrovietnam đã trở thành tập đoàn kinh tế – kỹ thuật quan trọng hàng đầu của đất nước. Petrovietnam làm chủ được công nghệ, khoa học tiên tiến, xây dựng được hệ thống công nghiệp dầu khí hoàn chỉnh, đồng bộ từ tìm kiếm, thăm dò, khai thác dầu khí đến phát triển công nghiệp khí – điện – chế biến và dịch vụ dầu khí chất lượng cao. Trong đó, lĩnh vực tìm kiếm, thăm dò, khai thác dầu khí là lĩnh vực cốt lõi. Đồng thời, đào tạo được đội ngũ lao động Dầu khí hùng hậu, có trình độ cao.
Petrovietnam đã xây dựng được hệ thống công nghiệp dầu khí hoàn chỉnh, đồng bộ. |
Kể từ khi tấn dầu thô đầu tiên được khai thác năm 1986, đến cuối năm 2023, ngành Dầu khí Việt Nam đã khai thác được hơn 460 triệu tấn dầu trong nước và khoảng 200 tỉ m3 khí. Hoạt động dầu khí bao phủ hầu hết thềm lục địa và vùng đặc quyền kinh tế 200 hải lý của Việt Nam. Không những bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia, đóng góp quan trọng cho ngân sách Nhà nước (NSNN), mà ngành Dầu khí còn có những đóng góp quan trọng trong việc khẳng định chủ quyền, quyền chủ quyền và quyền tài phán của Việt Nam trên Biển Đông.
Hằng năm, Petrovietnam cung cấp gần 9-11 tỉ m3 khí cho sản xuất 35% sản lượng điện quốc gia, 70% sản lượng đạm và 70-80% lượng khí cho các hộ tiêu thụ dân dụng của cả nước. Petrovietnam cũng là doanh nghiệp đứng thứ 2 về cung cấp điện với tổng công suất các nhà máy điện đạt 6.605 MW, chiếm khoảng 15% tổng sản lượng điện quốc gia. Hai nhà máy Đạm Cà Mau và Đạm Phú Mỹ của Tập đoàn cung cấp ra thị trường trên 15 triệu tấn urê/năm, đáp ứng khoảng 70% nhu cầu phân bón trong nước, góp phần chấm dứt tình trạng khan hiếm phân bón, phụ thuộc vào phân bón nhập khẩu.
NMLD Dung Quất – công trình thế kỷ, biểu tượng của ngành lọc hóa dầu Việt Nam. |
Nhà máy Lọc dầu (NMLD) Dung Quất, công trình thế kỷ, biểu tượng của ngành lọc hóa dầu Việt Nam, từ khi chính thức đưa vào vận hành đến nay đã sản xuất khoảng 6 triệu tấn dầu/năm, đáp ứng khoảng 30% nhu cầu xăng dầu trong nước, đặc biệt là đáp ứng nhiên liệu theo yêu cầu của Bộ Quốc phòng…
Từ việc phải di chuyển các chân đế giàn khoan từ Baku sang lắp đặt để khai thác dầu tại vùng biển ngoài khơi Bà Rịa – Vũng Tàu, đến nay, ngành Dầu khí Việt Nam đã có thể tự chế tạo, lắp đặt, vận hành an toàn tuyệt đối các giàn khoan thăm dò, khai thác dầu khí trên thềm lục địa Việt Nam. Không những vậy, sản phẩm cơ khí chế tạo dầu khí của Việt Nam còn được xuất khẩu, góp phần mang lại nguồn thu ngoại tệ lớn cho đất nước. Điều này khẳng định trí tuệ và bản lĩnh của những người làm dầu khí Việt Nam.
Giai đoạn 2006-2015, Petrovietnam đóng góp trung bình 20-25% tổng thu NSNN, 18-25% GDP cả nước. Từ sau năm 2015, ngành Dầu khí liên tục phải đối mặt với hàng loạt thách thức, khó khăn bởi những bất ổn của nền kinh tế, áp lực giá dầu giảm sâu, đại dịch COVID-19, các cuộc xung đột địa chính trị, đứt gãy chuỗi cung ứng toàn cầu…
Trong bối cảnh đó, bằng bản lĩnh của “những người đi tìm lửa”, Petrovietnam đã trụ vững và tiếp tục đạt được những kết quả đáng tự hào. Tập đoàn vẫn đóng góp trung bình 10-13% GDP cả nước; chiếm tỷ trọng 9-11% tổng thu NSNN và chiếm 16-17% tổng thu ngân sách Trung ương. Riêng NSNN từ dầu thô chiếm 5-6% tổng thu ngân sách Nhà nước.
Cụm khí – điện – đạm Cà Mau. |
Từ kết quả triển khai các công trình dầu khí trên cả nước, Tập đoàn đã thực sự là nòng cốt, là hạt nhân trong việc hình thành nên các khu công nghiệp tập trung tại: Bà Rịa – Vũng Tàu, Đồng Nai, Cà Mau, Dung Quất – Quảng Ngãi – Đà Nẵng, Nghi Sơn – Thanh Hóa, Hậu Giang,… Tập đoàn luôn chủ động tổ chức thực hiện kịp thời các chủ trương của Đảng và Chính phủ đối phó với những biến động phức tạp của nền kinh tế đất nước. Trong bất kỳ hoàn cảnh nào, Petrovietnam luôn đảm bảo nguồn cung đối với các sản phẩm phục vụ đời sống, kinh tế, xã hội như: dầu khí, điện, đạm, xăng dầu, LNG,…
Năm 2023, trong bối cảnh tình hình kinh tế thế giới và trong nước đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức chưa từng có, Tập đoàn đã lập kỷ lục mới trong lịch sử hình thành và phát triển của mình khi tổng doanh thu đạt 942,8 nghìn tỷ đồng (tương đương 9,2% GDP cả nước), tăng 11,6 nghìn tỷ đồng so với kỷ lục đã xác lập vào năm 2022. 15 năm liên tiếp, Petrovietnam góp mặt trong Top 3 doanh nghiệp lớn nhất Việt Nam.
Tập đoàn đã về đích trước 2 năm so với mục tiêu Đại hội Đảng bộ Tập đoàn nhiệm kỳ 2020-2025 và vượt kế hoạch 5 năm 2021-2026 về lợi nhuận (12%), nộp NSNN (13%), tăng trưởng rất cao so với giai đoạn (2016-2020). Những kết quả này giúp Tập đoàn củng cố niềm tin của lãnh đạo Đảng, Nhà nước, nhân dân và người lao động Dầu khí về vị trí, vai trò của Tập đoàn đối với sự nghiệp phát triển kinh tế – xã hội đất nước.
Là Tập đoàn kinh tế hàng đầu của đất nước, Petrovietnam luôn ý thức trách nhiệm đối với cộng đồng, với xã hội. Trong nhiều năm qua, cùng với việc đẩy mạnh và phát triển hoạt động sản xuất kinh doanh, công tác an sinh xã hội luôn được tập thể lãnh đạo, cán bộ công nhân viên Petrovietnam quan tâm và coi đó là nhiệm vụ chính trị quan trọng, là trách nhiệm, là tình cảm của những người lao động Dầu khí. Đây cũng chính là một trong những nét văn hoá đặc trưng của Petrovietnam. Thực hiện an sinh xã hội từ 2006 đến 2023 đạt trên 7,82 nghìn tỷ đồng, trung bình đạt trên 430 tỷ đồng/năm.
Hướng tới mục tiêu trở thành Tập đoàn Công nghiệp Năng lượng hàng đầu
Trên hành trình trong tương lai, Petrovietnam hướng tới mục tiêu phát triển thành Tập đoàn Công nghiệp Năng lượng hàng đầu đất nước, khu vực, giữ vai trò nòng cốt, chủ lực, đầu tàu, có tiềm lực mạnh về tài chính và trình độ khoa học tiên tiến; có sức cạnh tranh cao, thực hiện thắng lợi chiến lược phát triển ngành Dầu khí. Tập trung phát triển các lĩnh vực sản xuất, kinh doanh chính: tìm kiếm thăm dò và khai thác dầu khí, công nghiệp khí, chế biến dầu khí, công nghiệp điện và năng lượng tái tạo, dịch vụ kỹ thuật dầu khí chất lượng cao. Bảo toàn và phát triển nguồn vốn, gắn hoạt động sản xuất kinh doanh với bảo vệ môi trường và an ninh quốc phòng, bảo vệ chủ quyền quốc gia trên biển, phù hợp với xu thế phát triển mới, cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư, chuyển đổi xanh, chuyển đổi số, chuyển đổi năng lượng mới. Đây cũng là điều mà Bác Hồ đã mong ước từ 65 năm trước về một “ngành Dầu khí mạnh”.
Với những đóng góp trong thời gian qua, có thể nói, ngành Dầu khí chính là ngành kinh tế mũi nhọn, góp phần quan trọng trong bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia, bảo đảm tăng trưởng kinh tế của đất nước nhanh và bền vững, cũng như bảo vệ an ninh, chủ quyền quốc gia trên biển, đồng thời có những đóng góp quan trọng trong hội nhập kinh tế quốc tế.
Có thể khẳng định, khát khao cháy bỏng của các thế hệ của người Dầu khí về việc “xây dựng ngành công nghiệp dầu khí mạnh”, đã biến thành niềm hăng say lao động, kích thích sự sáng tạo, nỗ lực vượt mọi gian nan, thử thách của những người lao động Dầu khí, xây dựng và phát triển Petrovietnam trở thành thương hiệu uy tín, khẳng định vai trò chủ lực trong nền kinh tế đất nước.
65 năm qua, các thế hệ “người đi tìm lửa” luôn vững vàng vượt qua muôn vàn thử thách, khó khăn và sóng gió để Petrovietnam có được những bước phát triển mạnh mẽ như ngày hôm nay. Sức mạnh đó có được nhờ sự đúc kết từ truyền thống và tinh hoa văn hóa Petrovietnam. Để thực hiện những mục tiêu trong tương lai, tập thể người Dầu khí tiếp tục phát huy truyền thống và văn hóa Dầu khí, hành động với phương châm “Đoàn kết – Kỷ cương – Sáng tạo – Hiệu quả”, không ngừng bồi đắp khát vọng, bản lĩnh, trí tuệ, giữ lửa nhiệt huyết trong tim, làm tròn trách nhiệm tìm dầu, phát triển chuỗi giá trị năng lượng để làm giàu cho Tổ quốc, xứng đáng với niềm tin của Bác Hồ kính yêu./.
Khánh An (Tạp chí PetroTimes)